B. Аbidov, О. G‘. Аzimov, U. А. Ziyamuhamedova neft-gaz sintezi аsоslаri

1.2.1. Yuqori zichlikdagi quyi bosimli polietilenni 
ishlab chiqarish
Polietilenning  quyi  bosim  ostidagi  sintezi  birinchi  bor  50-
yillarning  o‘rtalarida  nemis  kimyogari  Sigler  tomonidan  ochilgan
katalizator vositasida amalga oshirildi. Etilenning polimerlash reak-
siyasi katalizator–aluminiytrialkil (AlR
3
) va titan IV xlorid (TiCl
4
) - 

---

119
lardan hosil bo‘luvchi katalitik kompleksda, uglevodorodli erituvchi
(geptan, «kalosha» benzini, siklogeksan)da olib boriladi.
Polimerlash  reaksiyasi  katalizatorlari  Mendeleyev  davriy  siste-
masining  birinchi,  ikkinchi  va  uchinchi  guruhi  metallarining  bosh-
qa alkanli birikmalari ham bo‘lishi mumkin. Biroq uchetilaluminiy
al(C
2
h
5
)
3
,  uchizobutilaluminiy  [Al(izo–C
4
h
9
)
3
]  va  dietilaluminiy
xlorid [Al(C
2
h
5
)
2
Cl] lar ko‘proq ishlatiladi.
Etilenni polimerlashning ushbu usuli ko‘pchilik davlatlarda keng
rivojlangan.