Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Қызылорда қаласының білім беру бөлімі "Ұлағат" білім ордасы мектебі

Төменгі барометрлік қысымның әсері

Барометрлік қысымның төмендеуі
Қалыпты немесе жоғары барометрлік қысымнан төмен қысымға тез ауысуын декомпрессия деп атайды



Төменгі барометрлік қысым ағзаға 2 түрлі ықпал етеді




Дем алатын ауада оттегінің үлестік
қысымының азаюы

Сонымен, адамның ғарышқа ұшуы кезінде экипаждың оттегімен қамтамасыз етілуі маңызды мәселе болып табылады, себебі, жоғары көтерілгенде ауа қысымының төмендеуімен қатар, ауа қысымын құрайтын газдар кішірейеді: оттегі, азот, көмірқышқыл газы. Жоғары көтерілгенда оттегінің күрт төмендеуі ағзаның түрлі ауруларға шалдығуына әкеліп соқтырады және бұл биіктік ауруы деп аталады. Сау адамдарда бұл 4000-5000 м-де басталады, ал одан жоғары 12000 м биіктікте адам 10-15 минуттан соң есінен танады. Осыны болдырмау үшін ғарышкер ғарыш сапарында сыртқы факторлар әсер етпес үшін және ауа жеткіліксіздігі туындамас үшін саңылаусыз кабинада болғаны абзал. Егер кеме кабинасында қысым 300 мм сын бағ –нан кем болмаса ғана адамның тыныстауы үшін дұрыс жағдай жасалады. Осыған байланысты ғалымдар регенерациялық типтегі кабинаны қажет деп негіздеді, яғни бұл газ мөлшерін белгіленген шегіне дейін ұстап тұратын және адам оттегі жұтып, көміртегі шығаратын кабина болады.[20]

№ 4 трек-сызба
Төменгі барометрлік қысымның ғарышкер ағзасына әсері



Қалыпты барометрлік қысым сынып бағанасы бойынша
760 мм. сын. бағ



Барометрлік қысым төмендеген сайын денедегі газдың еруі азайып, олар газ күйіне айналады. Кеңсірік, маңдай, өкпеқап қуыстарында ішек-қарын жолдарында ортаңғы құлақ ішінде газ жиналып керіп кетеді. Құлақ қатты шаншып ауырады.



530-430 мм. сын. бағанасына дейін азаяды

3000-4000 м





Декомпрессияның нәтижесінде азот көпіршіктеніп, қанға түседі. Эмболия түзеді. Осыдан ішкі ағзалар мен тіндердің ишемиясы басталады. Бұдан адамның естен тануы, жүректің инфаркты дамиды.



225 мм.сын.
бағанасына дейін азаяды



9000 м





Ағзадағы сұйықтар газдың бөлінуінен сарқылдап қайнаған су сияқты болады. Газдар тері астындағы шелмайға, т.б. тіндерге жиналуынан газ кернеп кетуі дамиды.



47 мм.сын.
бағанасына дейін азаяды



190000 м

•