Aylana – geometrik shakl



Download 1,34 Mb.
bet1/9
Sana31.12.2021
Hajmi1,34 Mb.
#264181
  1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Aylana va doira haqida tushuncha Reja Kirish


Mundarija

§ Kirish.

I bob. Aylana va aylana uzunligi.



§ 1.1 Doira va doira yuzi

§ 1.2 Aylana va aylana uzunligi.

§ 1.3 Doiradagi proporsional kesmalar.

II bob. Yuzalar, soni.



§ 2.1 soni.

§ 2.2 Sektor yuzi.

§ 2.3 Sigment yuzi.

§ Xulosa

§ Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish

Geometriya fani qadimiy fanlardan bo`lib, unga oid dastlabki tushunchalar bundan 3500 – 4000 yil avval Misr, Bobil va O`rta Osiyoda vujudga kela boshlagan. Qadimda yer maydonlarini o`lchash, idishlar, savat-

lar va don omborlarini hajmini topish bilan shug`ullanganlar. Geometrik ma’lumotlar va dalillar ham yuza va hajmlarni topish usullaridan iborat bo`lgan.

Miloddan avvalgi VII asrda geometrik ma’lumotlar bilan shug`ullanish Yunonistonga ko`chdi. Yunon faylasuflari yangi dalillar topdilar va geometrik bilimlarni izchil sistemaga soldilar. Yunonlarning bu harakatlari miloddan avvalgi III asrda Yevklid tomonidan yaratilgan “Negizlar” nomli asari bilan yakunlandi. Bu asar 13 tomdan iborat bo`lib, uning geometriyaga bag`ish-

langan tomlari hozirgi davrda o`rta maktablardagi geometriya kursiga yaqin. Shuning uchun maktab geometriyasini Yevklid geometriyasi deb ham yuritiladi.

Yevkliddan so`ng Yunonistonda Arximed, Apolloniy, Eratosfen singari buyuk olimlar geometriyani yangi ma’lumotlar bilan boyitdilar. Ko`p jismlar-ning hajmi va og`irlik markazini aniqlash usullarini, turli sohadagi suzuvchi sohalarning muvozanatda bo`lish masalasini ham Arximed aniqlab bergan.

Quldorlik tuzumi inqirozga uchrashi bilan Yunonistonda geometruyaga kiritilayotgan yangliklar sustlashib, geometriyaning rivojlanishi arab mamla-katlari, O`rta Osiyo, Hindiston va Xitoyga ko`chdi. Ayniqsa, O`rta asrlarda tabiyot, matematikaning turli sohalari kabi geometriyaning taraqqiyoti uchun ham O`rta Osiyo markaziga aylandi. Biz O`rta asirlarda geometriyaning

rivojlanishiga ulkan hissa qo`shgan buyuk bobokolonlarimizning geometriya sohasidagi ijodi bilan qisqacha tanishamiz.




Download 1,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish