Axmеdova m. A. umumiy muxarrirligi ostida



Download 2,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/290
Sana30.12.2021
Hajmi2,69 Mb.
#94908
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   290
Bog'liq
falsafa

 
2-§ Falsafa va jamiyat. 
 
Jamiyatning falsafaga ta'siri 
 Falsafani  o‘zining  vujudga  kelishi  qadimgi  zamon  urug‘doshlik    tuzumining  inqirozi 
natijasida  shakllangan  jamiyatning  ehtiyojlari  bilan  bog‘liq.  Aqliy  va  jismoniy  mehnatning 
bo‘linishi,  davlatchilikning  paydo  bo‘lishi,  ijtimoiy  tabaqalanish,  ishlab  chiqarishning 
murakkab turlarining vujudga kelishi, fanlarning yuzaga kelishi, bilish va ijtimoiy amaliyotda 
sifat  jihatidan  yangi  ehtiyojning  tug‘ilishi  -  bularning  hammasi  ob'ektiv  borliqda  yangi 
yondoshuv – falsafani shakllanishiga  olib keldi. 
Keyinchalik  ijtimoiy-tarixiy  transformatsiya  falsafiy  mulohazalar  rivojiga  sezilarli  ta'sir 
ko‘rsatdi. Masalan, G‘arbiy yevropada cherkov va din  ahamiyatining  o‘rta  asrda kuchayishi 
bu davrda falsafaning ilohiyotni xizmatkoriga aylanishiga olib keldi. Yangi davrda esa tabiiy 
fanlar  va  sanoatning  rivojlanishiga  talab  falsafadagi  mantiqiy-metodologik  hamda 
gnoseologik muammolarning keskin kuchayishiga sabab bo‘ldi. 
Bu borada sobiq SSSRdagi ijtimoiy tizimning falsafa taqdiriga ta'sirini ko‘rsatish mumkin. 
KPSSning  monopoliyasi  va  totalitarligi  falsafaning  siyosiy  mafkuraga  bo‘ysundirilishi, 


sxolastik  va  sofistika  elementlarining  rivojlanishiga  olib  keldi.  Sotsializm  mamlakatlaridagi 
falsafiy  qoidalarning  ma'lum  to‘plami  (stalinizm,  maoizm,  chuchxe  va  boshqalar)  rasmiy 
tasdiqlangan  davlat  mafkurasi  maqomini  oldi  va  ma'muriy  vositaga  aylandi;  bularning 
funksiyasiga  mavjud  tuzumni  madh  etish,  boshqacha  fikrlash  bilan  kurashish,  ijtimoiy  va 
xususiy ong rivojini senzor-politsiya nazoratiga olish, rahbar shaxslarga sodiqlikni tekshirish 
va hokazolar kiradi. 
Har  qanday  falsafa,  u  xoh  Arastuniki,  xoh  Foma  Akvinskiyniki,  Marks  yoki  Nitssheniki 
bo‘lsin,  agar  u  aqidalar  to‘plamining  mutloqlashtirilgan  va  qonunlashtirilgan  darajasiga 
ko‘tarilsa,  ijtimoiy  va  xususiy  ongga  ommaviy  singdirilsa,  mutaassib  hamda  dogmatik 
tafakkurning shakllanishiga olib keladi. 

Download 2,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   290




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish