Axmеdova m. A. umumiy muxarrirligi ostida


-§. Din ta'rifining muammolari



Download 2,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet218/290
Sana30.12.2021
Hajmi2,69 Mb.
#94908
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   290
Bog'liq
falsafa

 
1-§. Din ta'rifining muammolari 
 
Fanda  taxminan  besh  mingta  din  ma'lum  bo‘lib,  ular  rang  barang  diniy  shakllari  va  til 
ifodasidagi  o‘ziga  xos  xususiyatlari  bilan  ajralib  turadi.  Bunday  holat  din  tushunchasi  va 
ta'rifini  ishlab  chiqish,  ya'ni  din  nima  degan  savolga  javob  topish  muammosini  bir  qadar 
murakkablashtirib yuboradi. Hozirda dinning taxminan 250ta ta'rifi, shu jumladan, diniy, ya'ni 
teologik  ta'rifi,  aniq  fanlarning  qoidalari  va  empirik  materiallari  asosida  shakllanadigan 
ta'riflari, shuningdek dinning mohiyatini ochib berishga da'vogarlik qiluvchi falsafiy ta'riflari 
mavjud.  
«Religiya» atamasi lotincha «relegere» - birgalikda bog‘liq degan so‘zdan, mazkur holatda 
dindor  odamning  ilohiy  mavjudotlar  bilan  bog‘liqligini  anglatuvchi  so‘zdan,  shuningdek 
«religio»  –  xudojo‘ylik,  ehtirom  degan  so‘zdan  kelib  chiqqan.  Bu  atama  nasroniylik 
(xristianlik) ana'analari uchun xosdir.  
Sansrkitchada  dharma  atamasi  qo‘llanilib  (oriy  tilida  dhar  –  tasdiqlamoq,  qo‘llab-
quvvatlamoq,  himoya  qilmoq)  ta'limot,  ezgulik,  axloqiy  ibtido,  burch,  adolat,  qonun    degan 
ma'nolarni anglatadi. Bu so‘z buddizmda qo‘llaniladi, Hindistonda xalqning turmush tarziga 
hamda uni belgilovchi qoidalar yig‘indisiga nisbatan ham tatbiq etiladi.  
Islomda  din  atamasi  qo‘llanilib,  u  dastlab  hokimiyat,  bo‘ysundirish  degan  ma'noni 
anglatgan,  keyin  esa  Parvardigorga  va  Uning  cheksiz  hukmiga  so‘zsiz  itoat  etish,  o‘zini 
                                                 
399
 Ж.Бруно. Изгнание торжествуюѝего зверя. С.-Пб., 1934. 132-б. 


Allohga  topshirish,  diniy  ko‘rsatmalarni  bajarish,  chin  e'tiqod  yo‘lida  komillikka  intilish 
ma'nosida  ishlatilgan.  Din  -  iymon  (arabcha  ishonmoq,  e'tiqod  qilmoqa),  islom  (  o‘zini 
Allohga  bag‘ishlamoq,  itoatgo‘ylik,  diniy  ko‘rsatmalarni  bajarish),  ixson  (samimiylik, 
vijdonlilik, pok qalblilik) degan so‘zlarni ifodalay boshladi.  
Xitoy tilida dinga nisbatan chiao – ta'limot degan so‘z qo‘llaniladi. 
Qadimiy slavyanlarda «vera»(«e'tiqod»), «verstvo»(«e'tiqodlilik»), «verovaniya» («e'tiqod 
qilmoq») degan so‘zlar qo‘llaniladi. Rus tilida XUSh asrdan boshlab «religiya»degan so‘zdan 
foydalanib kelinadi. 
Din  falsafiy  jihatdan  guruh,  individ  ma'naviy  hayotining  sohalaridan  birini;  olamni 
anglash  vositasini;  inson  va  jamiyatning  vujudga  kelish  jarayonida    zaruriy  tarzda  yuzaga 
keladigan  ma'naviy  ishlab  chiqarish  sohalaridan  birini;  hayotiy  faoliyatning  bir  jihatini 
anglatadi.  U  voqyelikni  o‘ziga  xos  shaklda  ifodalaydi  va  aks  ettiradi,  madaniyat  fenomeni 
hisoblanadi. 
 

Download 2,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   290




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish