Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

«RUS»  sath  o‘lchagichi  elektr  o‘tkazuvchan  va  elektr  o‘tkazmaydigan 
suyuqliklarning  sathini  uzluksiz  ravishda  uzoq  masofadan  o‘lchash  va  uni 
chiqishda o‘zgarmas tok signali ko‘rinishiga keltirish uchun mo‘ljallangan.   
 
 
2.16-rasm. Elektrodli sath datchigining printsipial  sxemasi. 
 

---

 
33 
Bu asbob agressiv va portlash xususiyatiga ega bo‘lgan suyuqliklar muhitida 
ham  ishlashi  mumkin.  «RUS»  sath  o‘lchagichi  gidromelioratsiya  ob’ektlarida 
texnologik jarayonlarni nazorat qilish va boshqarish, shuningdek, ochiq kanallarda 
sath  o‘lchash  datchigi  sifatida  ham  qo‘llaniladi.  «RUS»  sath  o‘lchagichi 
melioratsiya  sohasida  keng  qo‘llanilayotgan  datchiklardan  hisoblanadi,  chunki  bu 
asbob  yordamida  olingan  chiqish  signali  o‘zgarmas  tok    signaliga  aylantirilib  uni 
uzoq masofaga uzatish imkonini beradi. Olingan tok signali statsionar o‘zgartirgich 
orqali  chastotaviy  yoki  kodlashtirilgan  signalga  aylantirilib  telemexanik  tizim 
orqali  dispecher  punktiga  uzatilishi  mumkin.  Ye-832  o‘zgartirgichi  shunday 
elementlardan  biri  hisoblanib,  u  o‘zgarmas  tok  signalini  chastotaga  aylantirib 
beradi.  Ushbu  o‘zgartirgich  bilan  laboratoriya  ishini  bajarayotganda  tanishish 
mumkin.  Sath  o‘lchagich  tarkibiga  birlamchi  o‘zgartirgich  (BO‘)  va  uzatuvchi 
o‘lchov o‘zgartgichi (O‘O‘) kiradi. 
«RUS»  qurilmasining  tarkibiy  tuzilish  sxemasi  2.17  -  rasmda  ko‘rsatilgan. 
Birlamchi  o‘zgartirgich  (BO‘)  quyidagi  elementlardan  tashkil  topgan:    sig‘imli 
sezgir  element  I  (yuqori  karroziyaga  qarshi  xususiyatga  ega  bo‘lgan  fotoplastik 
izolyatsiyali PNFD nikelli o‘tkazgich),  sig‘imli generator - o‘zgartirgich 3 kalibrli 
sig‘imlar  batareyasi  2  va  o‘zgarmas  tok  ko‘prik  sxemasi  (4)  dan  tashkil  topgan 
elektron blok. 
Sezgir  elementning  o‘lchash  uchun  ajratilgan  qismigacha  bo‘lgan    sig‘im 
quyidagicha aniqlanadi: