Аудиторлик фаолияти тўғрисида

3-БОБ. АУДИТНИНГ УСЛУБИЁТИ ВА АУДИТОРЛИК АНДОЗАЛАР
3.1. АУДИТОРЛИК АНДОЗАЛАРНИНГ АҲАМИЯТИ ВА
МАҚСАДИ
Аудиторлик андозалар аудитнинг сифати ва ишончлилигига қўйиладиган меъёрий талабларни белгилайдиган ва уларга риоя қилганда, аудиторлик текшируви натижаларини маълум даражада кафолатли бўлишини таъминлайдиган умумий асосий талабларни ифодалайди. Иқтисодий шароитлар ўзгариб бориши билан, молиявий ҳисоботдан фойдаланувчилар эҳтиёжларини янада ҳам тўлиқроқ қондириш мақсадида, аудиторлик андозалар мунтазам равишда қайтадан кўриб чиқилиши лозим.
Аудиторлик андозалари асосида аудиторларни тайёрлаш учун ўқув дастурлари ҳамда аудиторлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини бериш учун ўтказиладиган имтиҳонларга қўйиладиган умумий талаблар шакллантирилади.
Суд жараёнида аудиторлик андозалар ўтказилган аудит сифатини исботлаш ва аудиторлар жавобгарлиги даражасини белгилаш учун асос бўлиб хизмат қилади.
Андозалар аудит ўтказиш ўчун умумий ёндошиш, аудиторлик текшируви миқъёси, аудиторлар ҳисоботларининг турлари, услубиёт масалалари ҳамда аудит қандай шароитларда ўтказилаётганлигидан
17
кдтътий назар, ушбу касб вакиллари кандай асосий тамойилларга риоя цилиш лозимлигини белгилайди. Ўз амалиётида андозадан четга чиқишга йўл кўйган аудитор, буни сабабларини тушунтириб беришга тайёр бўлиши лозим.
Андозаларнинг аҳамияти қ.уйидагилардан иборат, яъни, улар:

• 
  аудиторлик текширувининг юқори сифатли бўлишини таъминлайди;
  
• 
  аудиторлик амалиётига янги илмий ютукларни жорий этишга ёрдам беради;
  
• 
  аудиторлик текшируви жараёнини фойдаланувчилар томонидан тушунишга ёрдам беради;
  

• 
  касбнинг ижтимойи мақомини шакллантиради;
  
• 
  давлат томонидан назоратни бартараф этади;
  

• 
  аудиторга мижозлар билан музокаралар олиб боришга ёрдам беради;
  
• 
  аудиторлик жараёнининг алоҳида бўлимлари боғланишини таъминлайди.
  

Узбекистонда халқаро тажрибага асосланиб, аудиторлик фаолиятининг ўзига хос бўлган хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда, ушбу фаолиятга оид андозаларни ишлаб чиқилишини тақазо этади.
Мамлакатимизда бозор иктисодиётига ўтиш жараёни даврида, маълум бир йўналишга оид миллий андозалар бўлмаган такдирда, аудитор ўз фаолиятинр! халкаро андозалар ёрдамида, улар мавжуд бўлмаса - ўзининг касбий тажрибаси ва фаросатига таяниб тартибга солиши лозим.
Аудиторлик фаолиятининг халкаро андозалари бир бири билан ўзаро боғлив; бўлган тўртта кетма кет кисмлардан иборатдир.
Буларнинг негизи - қ_онуниятчилик, мантикий тамойиллар, аудиторлик фаолияти андозаларининг умумий асосларини ифода этувчи шарт шароитлардир. Улар аудиторларга фикр шаклланити-риш учун намуна сифатида ва, хусусан, аниқ_ бир андозаларни қўллаш мумкин бўлмаган ҳолда, хизмат қилади.