Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali Yayla

1954 Seçimleri (2 Mayıs 1954) 
 
Demokrat Parti iktidarında yapılan ilk seçim olan bu seçimler Türk 
siyasî tarihine “dürüst seçimler” olarak girmiştir. Demokrat Parti 
bu seçimlerdeki büyük halk desteğini ekonomik alandaki başarılı 
çalışmalarının karşılığı olarak almıştır. Bu seçimlerde CHP %35,56 
oranıyla 31, DP ise %57,61’lik oy oranıyla 502 milletvekili çıkar-
mışlardır. Bu seçimler sonucunda ilk defa üçüncü bir parti, Os-
man Bölükbaşı başkanlığında kurulmuş olan Cumhuriyetçi Millet 
Partisi 5 milletvekili ile meclise girmiştir. DP, bu seçimlerde nere-
deyse halkının tamamı Osman Bölükbaşı’ya (CMP) oy veren Kırşe-
hir’i 30 Haziran 1954 yılında çıkardığı bir kanunla ilçe yaparak 
Nevşehir’e bağlamıştır
70
. 
DP’nin bu seçimlerde halkın desteğini almasında etken olduğunu 
söylediğimiz ekonomiye kısaca göz atarsak; 
Tarım alanında;1948 yılında 1800 civarında olan traktör sayısı, 
1957 yılına gelindiğinde 44.000’i aşmıştır. Benzer artış biçerdöver 
sayısında da görülmüştür. 1950 yılında yaklaşık 1000 olan biçer-
döver sayısı,1957 yılında 6000’e ulaşmıştır. 
Sanayileşme alanında;1950-1960 yılları içinde açılan bazı devlet 
işletmeleri şunlardır: Makine Kimya Endüstri Kurumu (1950), De-
nizcilik Bankası (1951), Et ve Balık Kurumu (1952), Devlet Malze-
me Ofisi (1954), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (1954). 
Ancak, Türkiye’de yoksulluktan doğduğu sanılan tüm sosyal ve 
kültürel problemlerin çözümü de alınan bu seçim başarısıyla bir 
kenara itildi. Demokrat Parti’nin “iktisadî kalkınma” değil, demok-
rasi vaadiyle doğduğunu unutmayanlar ve bu nedenle de kalkınma 
70
Kırşehir'in ilçe olarak kalması üç yıl sürdü ve DP iktidarı 12 Haziran 1957 
günü TBMM’de kabul edilen bir kanun ile Kırşehir’in yeniden il olmasını sağladı. 
Ancak Kırşehir’in yeniden il olması tasarısı mecliste görüşülürken, Osman Bö-
lükbaşı, Kırşehir’le birlikte Nevşehir’e bağlanan Avanos, Kozaklı ve Hacıbektaş 
ilçelerinin Kırşehir’de kalması gerektiğini vurguladı. Bu isteği kabul edilmediği 
gibi Bölükbaşı’nın köyü olan Hasanlar Köyü bile Kırşehir il sınırları içine alın-
madı. Bunun üzerine de başta Celal Bayar olmak üzere meclise ve meclis baş-
kanına ağır sözlerle saldırdı. Bu sözleri Bölükbaşı’nın başına büyük işler açtı. 
Dokunulmazlığı kaldırıldı, tutuklanarak cezaevine girdi. Bu durum DP’nin, mu-
haliflerini susturmak için onları zindanlara tıkan bir siyasî teşekkül olarak algı-
lanmasına yol açtı. 1957 seçimleri sırasında da hâlâ hapis yatıyordu. Milletvekil-
liği yeminini Ankara Merkez Cezaevi’nde 10. Koğuştaki mahkûmlar önünde et-
miştir. 

---

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali YAYLA 
 
Sayfa 158 / 174
politikasını eleştirenler, Demokrat Partililer tarafından kötü niyetli,