Arxitekturaviy kompozitsiya asoslari

1 -klauzura.
TO‘G‘RI BURCHAKU UNSURLARI KONSTRUKTIV
JIHATDAN BOG‘LANGAN HAJMIY KOMPOZITSIYA
Klauzurada ikki qaram a-qarshi yo‘nalishdagi masala hal etilishi lozim. 
Birinchidan, hajmiy tizim tiynati konstruktivlikka ziddir. Konsollar bun- 
dan mustasnodir. Ikkinchidan, konstruktivlik ustun-to‘sinli tizimgagina xos 
bo‘lib, u tizimga o‘z navbatida fazoviylikni beradi.
Klauzurada hajmiy tizimga asosan konsol qoMlanilishi natijasida erishi- 
ladi.
2-klauzura.
0 ‘TKIR BURCHAKLI UNSURLARI KONSTRUKTIV
JIHATDAN BOG‘LANGAN HAJMIY KOMPOZITSIYA
0 ‘tkir burchakli hajmiy tizim ko‘proq piramidalardan, konuslardan va 
uchburchak shaklli plastinalardan tuziladi. Bu geometrik shakllarning asos- 
lari pastda bo4gan holatlarda mustahkamlikni, asoslari tepada bo‘lgan holat- 
larda yengillikni hosil etadi. Kompozitsiyada vujudga keladigan vizual 
yo‘nalishIarning yetarli darajada, m e’yorda takrorlanishiga e’tibor berish 
lozim.
3 -klauzura.
EGRI SIRTLI UNSURLARI KONSTRUKTIV
JIHATDAN BOG‘LANGAN HAJMIY KOMPOZITSIYA
T o ‘g‘ri va o‘tkir burchakli unsurlardan tashkil topgan tizimlarga qaraganda 
egri sirtli unsurlardan tashkil topgan tizim tuzish masalasini yechish mu- 
rakkabroq. Unsurlarning sonini ko'paytirmaslikka harakat qilish kerak. Kom­
pozitsiyada 2-3 unsur ishtrok etgani m a’qul.
4-klauzura.
TO‘G‘RI VA 0 ‘TKIR BURCHAKLI HAMDA EGRI
SIRTLI UNSURLARI KONSTRUKTIV JIHATDAN BOG‘LANGAN
HAJMIY KOMPOZITSIYA
Turli tiynatda boMgan unsurlarni konstruktiv hamda badiiy jihatlardan 
o ‘zaro bog‘lash — kompozitsiyaning asosiy maqsadini tashkil qiladi. Kom ­
pozitsiyada uchala (to ‘g‘ri burchakli, o‘tkir burchakli hamda egri sirtli)
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

unsur turlari ishlatilishi shart emas. U nda ikki (masalan, to ‘g‘ri burchakli 
va egri sirtli) unsurlar qoMlanilishi ham m um kin.