Архегонийли ва гулли ўсимликлар бўйича амалий машғулотлар

8-rasm. Suzuvchi salviniya. 1-umumiy ko‘rinishi (a-sporokarpiylar); 2-sporokarpining ko‘ndalang kesimi; 3-mikrosporongiy; 4-otalik gametofit; 5-ko‘p xivchinli spermatazoid; 6-makrospororangiy; 7-onalik gametofit; 8-arxegoniy; 9-zigota; 10,11-murtakdan rivojlaniyotgan yosh sporofit.


Ishni bajarish tartibi va topshiriqlar

1. 
   Gerbariy yoki tirik ob`yekt asosida suzuvchi salviniyaning tanasi qanday organlarga bo‘linganligini, poyada barglar qanday joylashganligini, suvga botgan bargning shakli qandayligini va uning poyaga birikkan joyida nima borligini aniqlab, rasmlarini chizib oling.
   
2. 
   Poyadan ko‘ndalang kesma tayyorlang va uni mikroskopda ko‘ring. Havo bo‘shliqlariga e`tibor bering, ularning qanday joylashganligini rasmini chizib oling.
   
3. 
   Mikro va megasporangiyli sporakarpiylarni buyum oynasiga qo‘ying. Har bir sporakarpiy pardasini nina yordamida yirtib mikro va megasporangiylarni mikros-kopda kuzating va ularning halqasi bor- yo‘qligini, sorusda nechtadan bo‘lib joylashganligini va shaklini bir-biriga taqqoslab o‘rganib, rasmlarini chizib oling.
   
4. 
   Gerbariy va preparatlardan foydalanib marsiliyalar tartibidan to‘rt bargli marsiliyani (Marsilia guadrifolia) suzuvchi salviniya bilan solishtiring va asosiy farqlarini albomingizga belgilab oling.
   

Nazorat savollari

1. 
   Suzuvchi salviniya o‘simligi qanday muhitda o‘sishga moslashgan?
   
2. 
   Poya bo‘g`imlarida joylashgan barglarning tuzili-shidagi o‘ziga xoslik nimalardan iborat?
   
3. 
   Sporakarpiylar qaysi bargning asos qismida hosil bo‘ladi?
   
4. 
   Sporakarpiy qanday tuzilgan?
   
5. 
   Mikro va megasporangiylarda nechtadan sporalar hosil bo‘ladi?
   
6. 
   Otalik va onalik gametofitlarning hosil bo‘lishi va ularning rivojlanish jarayonlari qanday amalga oshadi?
   

Mavzu: Qizilchadoshlar oilasi

• 
  O‘rganilayotgan vakilning sistematik o‘rni.
  
• 
  Qarag‘aytoifa (Ochiq urug‘li) bo‘limi – Pynophyta (Gymnospermae)
  
• 
  Qizilchasimonlar ajdodi – Gnetopsida
  
• 
  Qizilchanamolar qabilasi – Ephedrales
  
• 
  Qizilchadoshlar oilasi – Ephedraceae
  

Vakillari:
1. Qirqbo‘g‘imsimon qizilcha – Ephedra eqvisetina
2. Cho‘l qizilcha – E. intermedia
3. Efedra – E. distachya