218_______________________
Араб
тили
дарслиги
–
таркиб
қоидалари
ِﻪِﻌﺴﻭ
ﻰِﻓﺎﻤ
ُلﻤﻌﻴ
ْلﺯﻴ
ﻡﹶﻟﻭ
***
ِﻪِﻌﺒﹶﻁ
ﻥِﻤ
ﻯ
ِﺫﱠﻟﺍ
ﻰِﻓ
ﺭﱢﻜﹶﻔﻴ
ﻡﹶﻟﻭ
ﹶﻓ
ٍﻥﻤﺯ
ﺩﻌﺒ
ﻰﻌﺴﻟﺍ
ﻪﹾﻨِﻤ
ﺏﺎﹶﺨ
***
ِﻥﺭﻤﱠﺘﻟﺍ
ﻰِﻓ
ﻩﺎﻀﹶﻗ
ٍلﻭﹶﻁﻤ
ِلﻭَ
ﻷ
ﺍ
ِﻡﻴﺩﹶﻘﹾﻟﺍ
ِﻊﻀﻭﹾﻠِﻟ
ﺩﺎﻋﻭ
***
ِلﻤَ
ﻷ
ﺍ
ِلﻴﹶﻨِﺒ
ﺱﹾﻔﱠﻨﻟﺍ
ﻰﹶﻔﹶﺸ
ﺎﻤﻭ
ﻰﱢﺸﻤﱠﺘﻟﺍ
ﻰِﺴﹶﻨ
ﺩﹶﻗ
ﻪﱠﻨِﻜﹶﻟ
***
ﻰِﺸﻤﻴ
ﹶﻑﻴﹶﻜ
ﹸﻑِﺭﻌﻴ
ﺩﻌﻴ
ﻡﹶﻟﻭ
54-дарс
1. Биринчи “Мабдац ул-ыироат”
китоби таркиб
ыоидаларининг щттиз учинчи дарсида
ﻥﺎﹶﻜ
ва унинг шериклари
ъаыида ыисыача мацлумот бериб щтилган эди. Ъозир эса айтиб
щтилган афцалу ноыисаларидан бири бщлмиш
“
ﺭﺎﺼ
”
нинг
мацносида, амалида, шартларида унга шерик бщлган бир ыанча
фецллар
бор бщлиб, шулар ъаыида ыисыача тщхталамиз.
Д
астлаб
ﻥﺎﹶﻜ
ва унинг шерикларининг умумий шартларидан энг
муъимларини кщриб чиысак. Улар ыуйидагилар:
1. Уларнинг исми шибъий жумла бщлмаслиги керак.
2. Уларнинг исми улардан кейин келиши керак ва
уларнинг хабари жумлаи иншоия бщлмаслиги керак.
3. Уларнинг исми ва хабари бирга зикр ыилинмоьи керак
ва ъоказо. Афцалу
ноыисларнинг орасидаги
“
ﺭﺎﺼ
”
нинг
щзига хос шартлари мавжуд бщлиб, улар ыуйидагилардир:
1. Юыоридаги айтиб щтилган умумий шартлар.
2. Унинг хабари мозий жумлаи фецлия бщлмаслиги
керак.
Масалан,
ﺴ
ﻡﱢﻠﹶﻜﹶﺘﻤﹾﻟﺍ
ﺭﺎﺼ
ﹶﻑﹶﻗﻭ
ﺱِﻟﺎﺠﹾﻟﺍ
ﺭﺎﺼ،ﹶﺕﹶﻜ
деб бщлмайди.
Энди
“
ﺭﺎﺼ
”
нинг мацносида, амалида, шартларида унга
щхшаб келадиган фецллар мавжуддир.
Уларнинг энг
машъурлари щн биттадир:
ﺀﺎﺠ
،ﺡﺍﺭ
،ﺍﺩﹶﻏ
،َلﻭﺤﹶﺘ
،ﺩﹶﺘﺭِﺇ
،ﺭﺎﺤ
،ﺩﻌﹶﻗ
،َلﺎﺤﹶﺘﺴِﺇ
،ﺩﺎﻋ،ﻊﺠﺭ
،
ﺽ
ﺁ
.
______________________________________________________________
219
54-машы
Узоыдан айиыни кщрдим. Унинг жавобидан ыониыдим.
Маймун таылид ыилувчи ъайвон. У яхши щргатади.
Унутдингми? Щзингни унутганга солма. Дарс щыиб беш соат
ваыт щтказдим. Ваытим бекор кетди. Маысадимга эришдим.
Саид тиришыоы шогирд, лекин одобсиздир. Чумоли каби
ъаракатчан бщл. Жиннимисан? Нимага уни уряпсан?
55
ﺭﻋﹶﺍ
ﺍ
ﻰِﺒ
.
ﹸﺓﺭﻴِﺤﹾﻟﺍ
.
ﹲﻑﺎﹶﻜﺴِﺍ
.
ﹲﺔﻤﻭﺎﺴﻤ
.
ﺭﺎﻤﻀِﺍ
.
ﺀﺍﹶﺫِﺤ
.
ﻥﻤﹾﻜﻤ
.
ٌلﹾﻘﻋ
.
ﹲ
ﻅ
ﺎﻴِﺘﹾﻏِﺍ
.
ِﺔﻌِﺘﻤَ
ﻷ
ﺍ
ﺽﻌﺒ
ﻯ
ِﺭﹶﺘﹾﺸﻴِﻟ
ﹶﺓﺭﻴِﺤﹾﻟﺍ
ﺩﺼﹶﻗ
ﺎ
ﻴِﺒﺍﺭﻋﹶﺍ
ﻥَﺃ
ﻰﹶﻜﺤﻴ
.
ﻭﻫﻭ
ﻪﹶﻠﺒﺎﹶﻘﹶﻓ
ﻋﺩﻴ
ﹲﻑﺎﹶﻜﺴِﺍ
ﺎﻬِﻗﻭﺴ
ﻰِﻓ
ِﻥﺎﱠﻔﹸﺨ
ِﻩِﺩﻴِﺒﻭ
ﺎﹰﻨﻴﹶﻨﺤ
ﻲ
.
ﻡﹶﻟﻭ
ﺎﻤِﻬِﺒ
ﻰِﺒﺍﺭﻋَ
ﻷ
ﺍ
ﻪﻤﻭﺎﺴﹶﻓ
ِﺭﹶﺘﹾﺸﻴ
ﺎﻤِﻬِﻨﻤﹶﺜ
ِﺀﹶﻼﹶﻐِﻟ
ﺎﻤِﻫ
.
ﹶﻓ
ِ
ﻹ
ﺍ
ﹶ
ﻅ
ﺎﹶﺘﹾﻏﺎ
ِﻪِﺴﹾﻔﹶﻨ
ﻰِﻓ
ﻪﹶﻟ
ﺭﻤﻀﹶﺍﻭ
ِﻪﻴﹶﻠﻋ
ﹸﻑﺎﹶﻜﺴ
ﺀﻭﺴﻟﺍ
.
ِﻪِﺒ
ِﺭﻭﺭﻤﹾﻟﺍ
ﻥِﻤ
ﻰِﺒﺍﺭﻋَ
ﻸ
ِﻟ
ﺩﺒ
ﹶﻻ
ﻯ
ِﺫﱠﻟﺍ
ِﻕﻴِﺭﱠﻁﻟﺍ
ﻲﹶﻟِﺍ
ﺝ
ﺭﹶﺨﹶﻓ
.
ﹶﻕﱠﻠﻌﹶﻓ
َﹶﺘﻭ
ِﻕﻴِﺭﱠﻁﻟﺍ
ﻙِﻟﹶﺫ
ﻰﹶﻠﻋ
ٍﺓﺭﺠﹶﺸ
ﻰِﻓ
ِﻥﻴﱠﻔﹸﺨﹾﻟﺍ
ﺩﺤَﺃ
ﺭﹶﺨ
ﻵ
ﺍ
ﺡﺭﹶﻁﻭ
ﹰﻼﻴِﻠﹶﻗ
ﻡﺩﹶﻘ
ﻰَﹶﻔﹶﺘﹾﺨﺍﻭ
.
ﻥﺴﺤﹶﺍ
ﺎﻤ
َلﺎﹶﻘﹶﻓ
ِﺓﺭﺠﱠﺸﻟﺍ
ﹶﻕﻭﹶﻓ
ﻯ
ِﺫﱠﻟﺍ
ﱢﻑﹸﺨﹾﻟﺍ
ﺀﺍﹶﺫِﺤ
ﻰِﺒﺍﺭﻋَ
ﻷ
ﺍ
ﺀﺎﺠﹶﻓ
ﻪﹸﺘﹾﺫﹶﺨَ
ﻷ
ﺭﹶﺨ
ﻵ
ﺍ
ﻪﻌﻤ
ﻥﺎﹶﻜ
ﻭﹶﻟ
ٍﻥﻴﹶﻨﺤ
ﱢﻑﹸﺨِﺒ
ﻪﻬﺒﹾﺸﹶﺍ
ﺎﻤﻭ
ﱠﻑﹸﺨﹾﻟﺍ
ﺍﹶﺫﻫ
.
ﻡﺩﹶﻘﹶﺘ
ﻡﹸﺜ
ﱠﻑﹸﺨﹾﻟﺍ
ﻯ
َﺃﺭﹶﻓ
ﺎﺤﻭﺭﹾﻁﻤ
ﺭﹶﺨ
ﻵ
ﺍ
.
ﹶﺫﹸﺨْﺄﻴِﻟ
ﻊﺠﺭﻭ
ﻩﹶﺫﹶﺨﹶﺍﻭ
ﻩﺭﻴِﻌﺒ
َلﹶﻘﻋﻭ
Do'stlaringiz bilan baham: