Aqliy va jismoniy rivojlanishida muammosi bo’lgan bolalar

Voyaga yetmagan – “Voyaga yetmaganlar o’rtasida nazoratsizlik va huquqbuzarliklarning profilaktikasi to’g’risida”gi O’z. Res qonunining 3-moddasiga asosan 18 yoshga to’lmagan shaxs. Ushbu tushuncha huquqining turli sohalarda 14 yoshdan 18yoshgacha bo’lgan shaxslarga nisbatan qo’llaniladi. Fuqarolik huquqi 14 yoshdan18 yoshgacha bo’gan voyaga yetmaganlarni va 14 yoshga to’lmagan voyaga yetmaganlarni ajratadi. O’z. Res Mkning 77-moddasiga muvofiq, ishga qabul qilishga 16 yoshdan yo’l qo’yiladi. 15 yoshga to’lgan shaxslar ota-onasidan birining yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxsning yozma ravishdagi roziligi bilan ishga qabul qilinishi mumkin. O’z. Res Jkning 17-moddasiga asosan, jinoyat sodir etgunga qadar 16 yoshga to’lgan, aqli raso jismoniy shaxslar javobgarlikka tortiladilar.

Davlat ko’magiga muhtoj bo’lgan bolalar -ota-onasi nomalum bolalar; o’limi tufayli har 2 yoki yagona ota onasini yo’qotganlar; oiladan ajratib olingan; ota –onalik huquqi cheklangan yoki undan maxrum bo’lgan ota onalarning farzandlari; nazoratsiz, shuningdek, ularni boqish va tarbiyasi bilan shug’ullanish imkoniyatiga ega bo’lmagan surunkali kasallikka uchragan ota onalarning farzandlari; muomalaga layoqatsiz (yoki muomala layoqati qisman cheklangan) deb topilgan yoki bedarak yo’qolgan (o’lgan) deb elon qilingan ota onalar; ozodlikdan maxrum qilish asosida jazoni o’tash muassasalarida yoki qamoqda saqlanilyotgan ota –onalar; jinoyatni amalga oshirganligi haqidagumon qilayotgan va jinoyat sodir etganligi bo’yicha ayblanayotganlarning bolalari; qonun hujjatlarida belgilangan tartibda davlat himoyasiga muhtoj deb topilgan boshqa bolalar.