Antiaritmik vositalar

Natriy kanallarini bloklovchi vositalar (membranalarni barqarorlashtiruvchi vositalar: I guruh.) I A guruhining eng tipik vakili xin daraxti po‘stlog‘i alkaloidi xinidin hisoblanadi. Tibbiyot amaliyotida xinidin sulfat qo‘llaniladi. U natriy kanallarini bloklab, harakat potensialini yuzaga keltiruvchi natriy oqimini sustlashtiradi. Xinidin yurakning barcha bo‘limlariga ta’sir qiladi. Avtomatizmni susaytirishi, repolyarizatsiya va xarakat potensiali, shuningdek samarali refrakter davr davomiyligini oshirishi hamda o‘tkazuvchanlikni susaytiruvchi xususiyati borligi uchun xinidin o‘tkazuvchanlik va avtomatizm buzilishlari tufayli kelib chiqqan aritmiyalarni davolashda samarali hisoblanadi. EKG da P-R, QRS, Q-T intervallarining biroz uzayishi kuzatiladi.
Xinidin qo‘zg‘aluvchanlikni adashgan nervdan yurakka borishini sustlashtirib, kardiotrop simpatik (adrenergik) ta’sirlarni ham kamaytiradi. α-adrenoretsptorlariga bo‘lgan bloklovchi ta’siri periferik tomirlarga nisbatan ham namoyon bo’ladi. Xinidin miokardning qisqaruvchanligini ancha kamaytiradi.
Odatda xinidin ichga qabul qilinadi. U oshqozon-ichak traktida to‘laqonli so’riladi. Preparat jigarda metabolizmga uchrashi tufayli uning ta’siri davomiyligi asosan jigar faoliyatiga bog‘liq (odatda 6-8 soat). Xinidin o’zgarmagan xolda (-20%) va metabolitlar ko’rinishida asosan buyraklar orqali organizmni tark etadi.
Xinidin qabul qilinganda turli xil nojo‘ya ta’sirlar, yoki zaharlanish alomatlari kuzatilishi mumkin. Ular: bosh og‘rig‘i, ko‘rish qobiliyati sustlashishi, diareya, ko‘ngil aynishi, qayd qilish, idiosinkraziya kabilarini o‘z ichiga oladi. Jiddiy nojo‘ya ta’sirlardan biri trombotsitopenik purpura hisoblanadi. Shu bilan birga qorincha bloklari, toxik taxikardiya ham kuzatilishi mumkin. Xinidin arterial qon bosimini pasaytiradi. Yurakda tromblar mavjud bo‘lsa emboliyalar kuzatiladi.
5.2.3.1.- Jadval.
Bir qator antiaritmik vositalarning yurak elektrofiziologik parametrlariga ta’siri

Guruh (kichik guruh)	Yurakka bo‘lgvn ta’siri (elektrofiziologik parametrlarning asosiy o‘zgarishlari)