Anorganik moddalarning eng muhim sinflari

4. Tuzlar o'zaro almashinish reaksiyasiga kirishadi:

Agar ularga e'tibor berilsa reaksiya mahsulotlaridan biri gaz yoki qattiq modda (cho'kma)dan iborat. Agar reaksiya natijasida suvda yaxshi eriydigan tuzlar hosil bo'lsa reaksiya oxirigacha bormaydi. Masalan,

2NaCl+MgS0₄=MgCl₂+Na₂S0₄

Hamma tuzlar eritmada teng miqdorlarda bir-biri bilan aralash-magan holda bo'ladi.

Eng muhim o'rta tuzlar va ularning ishlatilishi

Eng muhim nitratlardan KNO₃, NaNO₃, NH₄NO₃, Ca(CNO₃) ₂ selitralar deb ataladi. Bular suvda yaxshi eriydigan oq kristall moddalar bo'lib, hammasi qishloq xo'jaligi ekinlarining hosildorligini oshirishda o'g'it sifatida ishlatiladi. Ayrim nitratlar portlovchi moddalar tayyorlashda ham ishlatiladi. AgNO₃ — kumush nitrat oyna tayyorlashda, tibbiyotda zararii mikroblarni o'ldiradigan modda sifatida (tabobatda lyapis deb ataladi) ishlatiladi.

Fosfat kislota tuzlari — (NH₄) ₃PO₄, Ca₃(PO₄) ₂ lar ham qishloq xo'Jalik ekinlari hosildorligini oshirishda o'g'it sifatida ishlatiladi. Mis va temirning sulfatlari (CuSO₄,SHO va FeSOHO) qishloq xo'jalik ekinlari zararkunandalariga qarshi kurashda ishlatiladi.

Osh tuzi — oziq-ovqatda ishlatilishidan tashqari xlor, ishqor va sodalar olishda asosiy xomashyo bo'lib xizmat qiladi.

Karbonatlardan eng muhimi — CaCO₃. Buning eng keng tarqalgan shakli ohaktosh deb ataladi. U qurilish materiali sifatida ishlatiladi. Shuningdek, uning million yillar burun yuqori bosimda hosil bo'lgan kristall tuzilishidagi shakli — marmar binolarni bezashda, arxitektura yodgorliklari tayyorlashda va boshqa ko'p sohalarda ishlatiladi. Qimmatbaho taqinchoqlardan biri marvarid ham tarkibi jihatidan kalsiy karbonatdan iborat.

Nordon tuzlar

Nordon tuzlar ko'p negizli kislotalar tarkibidagi vodorod

atomlaridan bir qismining o'mini metall atomlari olishi natijasida

hosil bo'ladi.

Demak, bir negizli kislotalar nordon tuz hosil qilmaydi. Ayrim nordon tuzlarning tarkibi va tuzilishini quyidagicha

ifodalash mumkin: