Anor seleksiyasi va navshunostligi

Mevaning sifatini umumiy baholash — ularning ta ’mi, kattaligi va tashqi ko‘rinishi bilan baholanadi:
— 5 ball — a’lo sifatli;
— 4 ball — yaxshi sifatli;
— 3 ball — qoniqarli sifatli;
— 2 ball — yomon sifatli deyiladi.
Meva, barg, novda, mo‘ylovcha va shoxlarning rangi nemis fizigi V.F.Ostvald jadvallari va A.S.Bondarsevning rangli shkalalari bo'yicha aniqlanadi. Agar bu jadval va shkalalar bo‘lmasa, quyosh rangining spektrlari bo‘yicha aniqlanadi. Bu belgini har xil narsalarning rangi bilan taqqoslash mumkin emas, chunki u hamma uchun tushunarli emas va kuchli o‘zgaruvchan hisoblanadi (somon rangli, gilos rangli, apelsin rangli va h.k.). Birinchi navbatda asosiy rang ko‘rsatiladi va oldiga uning darajasi ko'rsatiladi. Masalan, to‘q qizil, to ‘q jigarrang, och jigarrang va h.k. Agar ikki rang bir xil miqdorda bo‘lsa: binafsha-qizil, sariqyashil va h.k.
Topshiriq: talabalarga meva va rezavor meva ekinlarini belgilariga qarab baholash usullari bilan tanishtirish. Bironta meva o‘simligini birgalikda ko‘rib chiqib, jadvalga yozish.
Muhokama uchun savollar
1. Belgilar deb nimaga aytiladi?
2. Belgilarni baholash uchun namunalar qanday o‘simliklardan olinadi?
3. Morfologik belgilarni baholash uchun barg, novda va meva namunalari qachon olinishi lozim?
4. Baholashda foydalaniladigan ballar oldidagi Ѓ} ishoralarini tushuntiring.
5. Umuman belgilar bo'yicha baholash nima uchun o'tkazilishi lozim deb hisoblaysiz?
2-AMALIY MAShG’ULOT: O`ZBEKISTONDA REYSTRGA KIRITILGAN ANORNING NAVLARI BILAN TANIShTIRISh
Darsning maqsadi: talabalarni meva va rezavor meva ekinlarining pomologik belgilari bilan tanishtirish va ularni baholash tartibini o‘rganish.
Mashg‘ulot uchun kerakli jihozlar: turli xil meva va rezavor meva ekinlarining meva namunalari, mulyajlari, rasmlar va jadvallar.
Asosiy tushunchalar: pomologik belgilardan mevaning pishib yetilishi va iste’mol qilish muddatlari, mevaning yetilganligi, kattaligi, bir xilligi, navlari bo‘yicha guruhlari, meva shakli indeksi, rangi va boshqa belgilari bo‘yicha baholash tartibi. Meva va rezavor meva ekinlari belgilarini to‘liq yozishda ularni xarakterlovchi belgilardan biri bu — pomologik belgilaridir (meva elementlariga qarab). Pomologik belgilarga quyidagilar kiradi: