Annotatsiya. «O’zbekiston tarixi» bo’yicha tayyorlagan ma’ruza matnlari fanning barcha ma’lumotlarini o’z ichiga qamrab olgan. O’quvchilarning tarix sohasidagi bilimlarini shakillantirishga qaratilgan

Qishloq xo’jalik kadrlari. Urush yillari respublikadagi erkaklarning katta qismi frontga jo’nab ketishi munosabati bilan qishloq xo’jaligida barcha toifadagi kadrlar soni keskin kamaydi. Qishloq xo’jalik mutaxassislarivv tayyorlash muhim vazifa bo’lib qoldi. Qishloqda asosiy xodimlar mexanizatorlar ecu-

mexanizator kadrlarni tayyorlash MTSlar qoshidagi qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash maktablari va kurslari orqali olib borildi. 1944-1950-yillarda turli ohalar bo’yicha 50 ming nafar mexanizatorlar tayyorlashga muvaffaq bo’lindi.

60-yillarda mexanizatorlar tayyorlashning eng sama-rali shakli qishloq hunar-texnika bilim yurtlari bo’lib noldi. Qishloq hunar-texnika bilim yurtlari qishloq _x0'jaligining barcha sohalari uchun mexanizatorlar: tokarlar, elektrchilar, traktorchilar, kombaynchilar, mashinada sut sog’ish operatorlari, parrandaboqarlar va boshqalarni tayyorlab berardi. Ularda o’quvchilar kasb bilan birga o’rta ma'lumot ham olardilar. Qishloq hunar-texnika bilim yurtiga 8-sinfni tamomlagan yoshlar qabul qilinardi. Bunda noto’g’ri tartib belgilandi: o’zlashtiruvchi o’quvchilar o’qishni davom ettirish uchun maktabda qoldirilar, o’zlashtirishi past o’quvchi-lar majburiy ravishda qishloq hunar-texnika o’quv yurt-lariga yuborilar edilar. QisVVoq yoshlari bunday o’quv yurtlarida o’qishni istamasdilar, chunki xo’jaliklardagi mehnat rag’batlantirilmas edi. Buning natijasida qishloq hunar-texnika bilim yurtlaridan kasb-korni yetarlicha egallamagan mutaxassislar yetishib chiqardi.

Urushdan keyingi dastlabki yillarda respublikada qishloq xo’jalik oliy o’quv yurti va 12 ta texnikum ishlab turdi. Urushdan keyingi davr qiyinchiliklari ulaming faoliyatiga ham ta'sir qildi. Ularning moddiy ta'minot bazasi juda qashshoq edi. o’quv xonalari, amaliy mashg’ulotlar uchun qishloq xo’jalik texnikasi, labora-toriyalar, darsliklar, ayniqsa, O’zbek tilidagi darsliklar yetishmasdi. Shunga qaramay, respublikadagi qishloq xo’jalik o’rta maxsus o’quv yurtlari urushdan keyingi yil-larda 4 mingdan ortiq agronom, zooveterinar, texnik va boshqa mutaxassislami tayyorlab berdi. 1944—1953-yil-larda qishloq xo’jalik oliy o’quv yurtlari 4 ming nafarga yqin turli kasbdagi mutaxassislarni tayyorlab chiqardi.

Shunday bo’lsa-da, 50-yillar o’rtalarida qishloq

jlik rahbar xodimlari orasida oliy, o’rta va yetti yilllik ma'lumotga ega bo’lganlar 4 kishiga faqat bittadan to’g’ri kelardi. Xo’jaliklarning mutaxassislarga bo’lgan ehtiyoji ortib bordi. 1953—1958-yillarda respublika texiiikumlarida mutaxassislar yetishtirish 3 baravar ortdi. 1965-yilda esa qishloq xo’jaligi mutaxassislari — agronomlar, zootexniklar va veterinarlar soni bir yarim baravar ko’paydi.

Lekin oliy va o’rta maxsus ma'lumotli mutaxassis-larni tayyorlash son va sifat jihatidan davr talablariga mos kelmas edi. Ayrim mutaxassisliklar bo’yicha va mahalliy xotin-qizlardan mutaxassislar kam tayyorlanar-di. Moddiy manfaatdorlik yo’qligidan o’quv yurtlarini bitirib chiqqanlar tayinlangan joylarga bormas, mutaxas-sisligi bo’yicha ishlamas edi. Buning natijasida xo’jalik-larda kadrlar masalasi dolzarb boiib qoldi.