Andijon mashinasozlik instituti «materialshunoslik va yangi matеriallar tеxnologiyasi» kafedrasi «materialshunoslik»

3 - Amaliy mashg’ulot
IKKI KOMPONENTLI QOTISHMALARINI HOLAT DIAGRAMMASINI TAXLILI.
Umumiy ma`lumot:Metall va qotishmalarning sovish egri chizigini termik usulda topilgan kritik nuqtalar asosida chizishni hamda qo’rg’oshin-surma qotishmasining holat diagrammasini tuzishni o’rganishdan iborat.Sistema holatining xarorat va kontsentratsiyaga qarab o’zgarishini ko’rsatuvchi diagramma holat diagrammasi deb ataladi.
Nazariy qism: Holat diagrammasi qotishmaning barqaror holatlarini, ya'ni ayni sharoitda eng kichik energiyaga ega holatini ko’rsatadi. Shuning uchun holat diagrammasini muvozanat diagrammasi deb atash mumkin, chunki u ayni sharoitda qanday fazalar o’zaro muvozanatda turganligini ko’rsatadi.
Holat diagrammalar ko’pincha amaliy yo’l bilan tuziladi.Holat diagrammasi tuzish uchun termik tahlil natijalaridan foydaniladi. Termik tahlil natijasida olingan ma'lumotlardan foydalanib, sovish egri chiziqlar tuziladi.
Bu ishni bajarish uchun quyidagi materiallar, asbob-uskunalar kera
1) termoparalar;
2) termometrlar;
3) galvanometr yoki millivolo’metrlar;
4) tigel' elektro pechlar;
5) qalay va surmali shihta materiallar;
6) ADV -200 tarozisi;
7) mahsus qisqich va qoshiqlar (10 - rasmga qarang).
Ishni olib borish tartibi.
1. Tigellar soniga qarab talabalar 3-4 kishidan iborat bo’g’inlarga bo’linadi.
2. Qo’rg’oshin-surma elementlarning birikmasidan 160-200 grammdan olingan shu elementlarning aralashmasi suyuqlantirilib, qotishma tayyorlandi. Berilgan toza qalay va toza surma elementlariga hamda ularning quyidagi foiz miqdoridagi