Андижон давлат университети кошидаги 3-сон академик лицей буйрукдан кучирма

Gidrosferaning chuchuk suv manbalari 
(Lvovich,1974) 
Godrosfera qismlari 
Chuchuk suv hajmi 
km
3
 
Giudrosfera 
shu 
qismi, % 
Umumiy 
suvlarga 
nisbatan % 
Musliklar 
24000000 
100 
85 
Yer osti suvlari 
4000000 
6,7 
14 
Ko‘l va suv omborlari 155000 
55 
0,6 
Tproq namligi 
83000 
98 
0,3 
Atmosfera bug‘lari 
14000 
100 
0,05 
Daryo suvlari 
1200 
100 
0,004 
Jami: 
28 253 200 
- 
100 
 
Suvning kimyoviy va biologik xislatlari. 
Suv o‗ziga xos qator kimyoviy va biologik xislatlarga ega bo‘lib, tirik organizmlarning 
tuzilishi va hayot-faoliyatida chuqur iz qoldirgan. 
Suv Yer yuzidagi birdan-bir suyuq modda bo‘lib, u bir vaqtda suyuq, qattiq va gaz (bug‘) 
holatida uchraydi. U eritish, torayish, kengayish,zichlashish issiqlikni to‘plash va o‘tkazish, suv 
molekulalarining qutblanish, bug‘lanish, yuzasining taranglashishi, tiniqlik va siqilmaslik kabi 
xislatlarga egadir. 
Suv muhitning abiotik omillar va ularning tirik organizmga ta’siri. 
Suv muhitning o‘ziga xos abiotik omillar bo‘lib, ularga suvning harorati, yorug‘lik, tuzlar 
miqdori, tiniq va boshqa omillar kiradi. Keltirilgan ekologik omillar ichida gidrosferaning harorat 
(temperatura) rejimi boshqa muhit haroratidan mutloq farq qiladi. 
Bu yerda ―issiqlik‖ va ―harorat‖ terminlar tushunchasi har xil ekanligini aytib o‘tmoqchimiz. 
Issiqlik-ma‘lum modda molekulalaridagi kinetik o‘lchovidan iborat. Harorat-modda ichidagi 
molekularlarning harakat tezligining o‘lchovidir. Moddalar o‘zlarining zichligi va molekulalar 
og‘irliklariga qarab turli moqdorda issiqlik energiyasi ushlab turishi mumkin. Masalan, harorat 30
0
C 

---

12 
bo‘lganda 1 m
3
suv, shu haroratda va shunday hajmdagi havodan 500 marta ko‘p issiqlik tutishi 
mumkin, chunki shu hajmdagi suvda molekulalarning soni havodagiga nisbatan 500 marta ko‘pdir.