Андижон давлат университети кошидаги 3-сон академик лицей буйрукдан кучирма

---

1 
 
 
 
 
 
 
O`zbekiston respublikasi Oliy va o`rta mahsus ta`lim vazirligi Z.M. Bobur nomli 
Andijon Davlat universiteti 
 
 
 
 
 
 
 
 
EKOLOGIYA FANIDAN 
MA‘RUZALAR MATNI 
(Bakalaviryantning biologiya va boshqa ta`lim yo`nalishlari uchun) 
 
 
 
 

 
 

 
 
 

Andijon – 2011 

 

---

2 
So‘z boshi 
Ushbu ma‘ruza matni ekalogiyaning nazariy asoslari: fanb tushunchasi, tarixi, ilmiy uslublari, 
vazifalari, tarmoqlari, tirik organizmlarniu o‘sish, rivojlanish va tarqalishida ularning ekologik 
omillar o‘rtasidagi munosabatlari, qonunlari yoritilgan. Shu qonunlar asosida populyatsiya, biotsenoz 
va ekosistemalar har tomonlama tasnif etilishi orqali biosfera, uning tuzilishi, unda moddalar va 
energiya almashinishi biuosfera genefondini saqlash chora – tadbirlari keltiriladi va inson hayotini 
yorotish bilan tugallanadi. 
―Ushbu maruza matni‖ biologiya va ijtimoiy gumanitar yo‘nalishda ta‘lim olayotgan 
talabalarga, pedagoglarga mo‘ljallangan bo‘lib, undan turli mutahasisliklar, tabiatning ekologik holati 
va uning muxofazasi bilan shug‘ullanadigan jonkuyarlari ham foydalanishlari mumkin. 
Mazkur ma‘ruzalarda atrof muhitni muhofaza qilish muammolariga bag‘ishlangan bo‘lib, 
unda shu fanning maqsadi, tarixi, vazifalari ochiladi va tabiatning asosiy tarkibiy qismlari: tabiiy 
zahiralarning xillari, biosferaning ifloslanishi manbaalari, atmosfera, radiatsion ifloslanish, 
gidrosfera, Orolning ekologik xolati litosfera (er boyliklari) , tabiiy xomashyolar va energiya 
manbalari biologik zaxiralar, ularning xillari axamiyati, muxofaza qilish chora-tadbirlari va tabiiy 
boyliklardan samarali foydalanishni iqtisodiy baholash, boshqarishning ekologik huquqiy asoslari har 
tomonlama bayon etilgan. 
Ushbu ma‘ruza matnlari universitetlarda va boshqa oliygohlarda 
ijtimoiy-gumanitar fanlar yo‘nalishlarida tahsil olayotgan talabalar uchun mo‘ljallangan.Ushbu 
«ekologiya» kursidan ma‘ruzalar matni kafedra qaroriga asosan ADU o‘quv-uslubiy hay‘ati 
tomonidan ―___‖ _______ qo‘llanishga tavsiya etilgan.