Anatomiya fanidan amaliy mashg’ulotlar Tuzuvchi

Darsning maqsadi: erkin oyoq muskullariga kiruvchi muskullarni tuzilishini, vazifasi, birikishi va ularni joylashish o`rnini o`rganish, hamda fastsiyalarini joylashi-shini aniqlash.
Kerakli asboblar: mulyaj, planshet, plakat, tablitsa, qog`oz, qalam, va chizg`ich.
Ishning borishi. Amaliy darsi davomida erkin oyoq muskullarini tuzilishini, vazifasini, birikishini, joylashgan o`rnini plakat, maket, mulyaj hamda tablitsalardan ko`rsatilgan muskullar orqali talabalarga tushuntiriladi. So`ngra talaba olgan bilim-lariga tayangan holda erkin oyoq muskullarini ketma-ket tartibda amaliy daftariga tushuradi.
Ishni rasmiylashtirishga doir tavsiyalar: Mavzuga oid rasmlarni al’bomingizga chizing. Erkin oyoq muskullarini joylashgan o`rniga qarab ketma-ket daftaringizga yozing.


Amaliy № 12
Mavzu: Ikki, uch va ko’po’qli bo`g`imlarning tuzilish qonuniyatlari.


Nazariy tushuncha. Bo`g`im yuzalari turli giometrik shakllarni hosil qilib bo’g’indagi xarakat me’yori va uning shakliga bog’liq bo`ladi. Shu bois bo’g’inlar bir o’qli, ikki o’qli va ko’p o’qli bo`ladi. Bir o’qli xarakat frontal yoki vertikal o’q atrofida ro’y berib, bunda cilindrsimon va galtaksimon bo’g’inlar hosil qiladi. Galtaksimon bo`g`im (barmoq falanganlari)da frontal o’q atrofida bukish (Flexio) va yozish (Ek-tentio) xaraktini bajarish mumkin. Silindirsimon bo`g`imda xarakat vertikal o’q atrofida yuzaga kelib, ichkariga burish (pronotio) va tashqariga burish (supinatio) mumkin, bunda tirsaklar va yuilaklar suyaklvraro bo`g`im misol bo’ladi. Ikki o’qli bo`g`imlarda ikki o’q atrofida harakat yuzaga keladi. Masalan, egarsimon bo`g`im birinchi barmoq bilan kaft usti suyagi birikishida hosil bo`ladi, elipsimon bo’g’in kaft usti suyaglari bilan bilak suyagi kushilishidan hosil bo`ladi. Uch o’qli bo`g`imlarga-chanoq son bo`g`imi va sharsimon-yelka bo`g`imi misol bo`ladi. Bu bo`g`imlarda barcha o’qlar atrofida harakat sodir bo`ladi: bukish-yozish, uzoqlashtirish-yaqinlashtirish ichkariga tashqariga bukish va aylanma xarakatlar (4-rasm).