Anatomiya 2014. indd

 ikkinchi-

si IV–V ko‘krak umurtqasi sohasida, qizilo‘ngachning chap bosh 

bronx bilan kesish gan joyida bronxial torayma,

 uchinchisi qizil-

o‘ngachning diafragmadan o‘tgan joyida diafragmal torayma.

---

215

Bundan tashqari qizilo‘ngachda 

ikkita fiziologik torayma ham bor: 

1. 

Aortal torayma qizilo‘ngach-

ning aorta bilan kesishgan joyida. 

2. Kardial torayma qizilo‘gachning 

oshqozonga o‘tish joyida. 

Qizilo‘ngachning devori quyi-

dagi qavatlardan iborat (110-rasm): 

Shilliq pardasi nisbatan qalin bo‘lib, 

unda yaxshi bilingan mushak qatla-

mi bor. U ichki tomondan ko‘p qa-

vatli yassi epiteliy bilan qop langan. 

Shilliq pardada bo‘ylama burmalar, 

a’zo bo‘shlig‘iga ochiladigan qizil-

o‘ngachning shilliq ishlab chiqaruv-

chi bezlari

 va yakka-yakka limfoid 

tugunchalari bor.

Shilliq osti asosi yaxshi rivojlan-

gan bo‘lgani uchun shilliq qavat da 

bo‘ylama burmalar hosil qiladi va 

qizilo‘ngachning ko‘ndalang kes-

masida uning bo‘shlig‘i yulduzsimon shaklda ko‘rinadi. Bo‘yla-

ma burmalar ovqat luqmasi o‘tgan vaqtda tekislanib, qizilo‘ngach 

bo‘shlig‘i kengayadi.

Mushak qavati

 ikki: tashqi bo‘ylama va ichki halqali qavatdan 

tash kil topgan. Qizilo‘ngachning yuqori qismida mushak qavati 

ko‘n dalang-targ‘il mushaklardan iborat bo‘lib, o‘rta qismida se-

kin-asta shilliq mu shak bilan almashadi. Past ki qismi esa shil-

liq mushak tolalaridan tuzilgan bo‘lib, oshqozon devoriga davom 

etadi. Bo‘ylama mushak tolalarining qisqarishi uni kengaytirsa, 

halqasimon mushak tolalari toraytiradi.

Advensial parda yumshoq tolali biriktiruvchi to‘qimadan tash-

kil top gan.