Analitik kimyoda ishlatiladigan komplekslar to‘rt turga bo’linadi. Birinchi tur komplekslarga kovalent va donor-aksetptor bog‘lanish bitta yagona atom orqali amalga oshadigan komplekslar kiradi. Bulaming ko‘pchiligida kovalent bog‘lanish -OH , -SO3H, -COOH , =NOH, =NH, =SH singari fiinksional gruppalardagi vodorodning almashinishi hisobiga yuzaga keladi. Ikkinchi tur komplekslarda kovalent va donor-akseptor bog‘lanish turli xil atomlar orqali ro'yobga chiqadi. Bularda kovalent bog’lanish yuqoridagi gruppalar atomlari bilan, donor-akseptor bog'lanish esa yulduzchalar bilan ko'rsatilgan >N*H, -NO*H , - '0*H , -CO*, >S* atomlar orqali amalga oshadi. Uchinchi tur komplekslarga donor-akseptor bog‘lanish bir necha bir yoki har xil atomlar bilan amalga oshadigan komplekslar kiradi. Ko‘pincha, bu gruppaga azotli komplekslar mos keladi. To'rtinchi tur komplekslarda donor-akseptor bog‘lanish bir xil turdagi atomlar bilan amalga oshadi. Bu gruppaga kompleksning zaryadi markaziy atomning zaryadiga mos keladigan ammiakat, akvo, organik aminlar, NO va boshqalar boMgan kom plekslar kiradi. Ikkinchi va uchinchi tur kom plekslarga ichki kompleks birikm alar kirib, analitik kimyoda qo’laniladigan komplekslarning aksariyati ikkinchi turga taaliuqlidir. Birinchi tur komplekslar esa, ko'pincha, niqoblash maqsadida ishlatiladi.
101
|
Analitik kimyoda kompleks tuzlar qanday maqsadlarda ishlatiladi? (sezgir va xususiy reaksiyalar, berlin lazuri, tunbul ko’ki, komplekslarning barqarorlik konstantalari
|
Analitik kim yoda kompleks hosil qilish reaksiyalari ionlami va moddalami topish, ajratish, niqoblash, aniqlash, kislota-asos xossalarini kuchaytirish , oksidlanish -qaytarilish potensialini o‘zgartirish , cho‘kmalami eritish va boshqa maqsadlarda keng qo‘llaniladi.
|
102
|
Muhitning oksidlanish-qaytarilish jarayoniga qanday ta’siri ko’rsatadi? (oksidlanish, qaytarilish, oksidlovchi, qaytaruvchi, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, elektrod potensiali, nernst tenglamasi, normal oksred potensial, galvanik element)
|
Oksidlovchilaming elektronga moyilligi katta bo'lganligi uchun boshqavmoddalardan elektronlami tortib olib, qaytariladi. Qaytaruvchilaming esa elektronga moyilligi kuchsiz bo‘lganligi uchun o ‘z elektronlarini osongina beradi va oksidlanadi. Oksidlanish-qaytarilish jarayonlarining nazariyasi analitik kimyo uchun katta ahamiyatga ega. Bu (oksred) jarayon, umumiy holda, quyidagicha ifodalanadi: Red1+OX1----OX2+Red2, bu yerda. Red, vaRed2- qaytarilgan, Ox, va Ox2-oksidlangan shakllar.
|
103
|
oksidlanish – qaytarilish reaksiyasida anod va katodda qanday jarayonlar sodir bo’ladi? (oksidlanish, qaytarilish, oksidlovchi, qaytaruvchi, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, elektrod potensiali, galvanik element)
|
|
104
|
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining mohiyatini misollar bilan tushuntiring (oksidlanish, qaytarilish, oksidlovchi, qaytaruvchi, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, elektrod potensiali, normal oksred potensial, galvanik element)
|
|
105
|
Elementlarning oksidlanish darajalarining o’zgarishi va elektr я -od potensialining yuzaga kelishi.(oksidlanish, qaytarilish, oksidlovchi, qaytaruvchi, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, elektrod potensiali, nernst tenglamasi, normal oksred potensial, galvanik element)
|
|
106
|
Eruvchanlik nima va eruvchanlik qanday omillarga bog’liq? (eritma, to’yingan, to’yinmagan va o’ta to’yingan, erigan modda, miqdor, reagentlar miqdori, pH ning qiymati
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |