Amea folklor institutu

ƏDƏBİYYAT
1. Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. I-XXX I kitablar. Bakı: Az SSR EA Nəşriyyatı, Elm, Səda, Nurlan, 1961-2010
2. Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. I-VII kitablar / Elmi redaktorlar: M.H.Təhmasib, N.Seyidov, T.Fərzəliyev, İ.Abbasov, B.Abdullayev. Bakı: Az SSR EA Nəşriyyatı, Elm, 1961-1987
3. Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. VIII-XXI kitablar / Elmi redaktorlar: İ.Abbaslı, O.Əliyev, T.Hacıyev, H.İsmayılov. Bakı: Səda, 1999-2006
4. Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. XXII-XXIX kitablar / Elmi redaktoru H.İsmayılov. Bakı: Nurlan, 2007-2009
5. Abbaslı İ. «Qaçaq Nəbi» dastanı və Bəhlul Bəhcətin «Qaçaq Nəbinin tarixi» araşdırması // Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. XVIII kitab. Bakı: Səda, 2005, s. 15-26
6. Nəbiyev A. Azərbaycan xalq ədəbiyyatı. II hissə / Ali məktəblər üçün dərslik Bakı: Elm, 2006, 648 s.
7. Səfərəliyeva A. «Molla Nur» rus ədəbiyyatında // Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər. XXI kitab. Bakı: Səda, 2006, s. 135-142
Prof. Dr. Gülşen Seyhan Alışık
Marmara Üniversitesi
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı Başkanı
AZERBAYCAN DİLİNİN DİALEKTOLOJİ ATLASI’NA GÖRE KARABAĞ AĞZININ SES, YAPI VE SÖZ VARLIĞI ÖZELLİKLERİ
Dil atlasları, başta dil olmak üzere edebiyat, tarih ve etnografya gibi farklı bilimsel araştırmalara kaynaklık eden önemli çalışmalardır. Bir dilin yayılma alanları, bu alanlardaki ortak ya da farklı kullanımlar, lehçe ve ağızların coğrafî konumları, komşu dillerle dil ilişkileri dil atlaslarıyla daha somut olarak tespit edilir. Dil atlasları, dilin kültür coğrafyası ve ilgili coğrafyadaki tarihi hakkında da bilimsel veriler sunan çalışmalardır.
Azerbaycan Dilinin Dialektoloji Atlası’nın malzemesi 1958 yılında M.Ş. Şiraliyev’in başkanlığında Azerbaycan SSR EA Nesimi Adına Dilçilik İnstitüsü uzmanları tarafından toplanmaya başlanmıştır. Toplanan bu malzeme değerlendirilmek suretiyle 1990 yılında Azerbaycan Dilinin Dialektoloji Atlası adıyla neşredilmiştir. Biz bu çalışmada Azerbaycan Dilinin Dialektoloji Atlası’nda¹³⁰ Karabağ bölgesinde derleme yapılmış olan Laçın, Cebrayıl, Zengilan, Gubadlı Ağdam, Fuzuli, Hankendi, Kazah, Şuşa ve Tovuz’a ait ağız malzemesini toplu olarak değerlendirmeyi amaçladık. Azerbaycan Dilinin Dialektoloji Atlası’nda dört ana özellik toplam yüz yirmi sekiz harita üzerinde ağız farklılıklarına göre incelenmiştir. Bunlar: Ses özellikleri (43 özellik 43 harita), yapı özellikleri (31 harita), söz dizimi özellikleri (4 harita) ve söz varlığı özellikleridir (50 farklı kullanım 50 harita).
Söz Varlığı Özellikleri bölümünde tespit edilen 50 farklı kullanım halk dilinin zenginliğini ortaya koyan boy, akrabalık, yaşam biçimi, hayvan, alet edavat adları gibi farklı kavram alanlarına ait sözcüklerdir. Bu sözcüklerden birkaçı şunlardır: