Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Changlarning,Ishlab chiqarisbdagi zaharli moddalarning inson orgaoizmiga salbiy ta'sirlari va ularga qarshi chora-tadbirlar
1.Chang,Ishlab chiqarisbdagi zaharli moddalarning inson orgaoizmiga salbiy ta'sirlari
2. Chang kasali ,Uning oldini olishda chora-tadbirlar.
3.Sanitariya va davolash-profilaktika tadbirlari.
Chang kasali,uning oldini olishda quyidagi chora-tadbirlar qo'llaniladi:
- qonuniy tartibdagi choralar;
- changning hosil bo' lishi va tarqalishiga qarshi chora-tadbirlar;
- shaxsiy muhofaza tadbirlari.
O'zbekiston Respublikasining Melmat Kodeksiga asosan,ishlab chiqarish changlarining ta'siiida ishchilar ishga kirishdan oldin tibbiy ko'rikdan o'tkaziladi. O'pka sili va uning o'pkadan tashqaridagi turlari,yuqori nafas yo'llari va bronxlar kasalligi,yurak-tomir tizimlari kasalliklari va boshqalar bilan og'rigan kishilar changli ishlarga qabul qilinmaydi.Iumladan,20 yoshgacha bo'lgan shaxslar changli ishlarga qo'yilmaydi.
Chunki pnevmokonioz yoshlarda tezroq rivojlanadi va kattalardagiga qaraganda og'irroq o'tadi.Sanoat korxonalaridagi xonalar va ish joylaridagi havo muhitidagi changlar ishlayotganlar sog'ligiga xavf solmasligini ta' minlash maqsadida chang miqdorining yo'l qo'yiladigan oxirgi darajasi(YQOD),sanitar-gigiyellik me'yorlari belgilangan hlljjatlar asosida tashkil etiladi.Eng ko'p tarqalgan va xavfli changlarning umumiy sanitariya(YQOD)siSN245-71vaGOST12.01.005-76da ishchi zonasining havosi»umumiy sanitariya-gigiyena talablari keltirilgan.Eng zararli changlarga eng past miqdor belgilangan yo'riqnoma yoki ba'zi bir changlaming yo'l qo'yiladigan oxirgi darajasi(YQOa) 4-jadvalda kdtirilgan.
Ba'zi bir changlarning yo'l qo'yiladigan oxirgi darajasi
Moddalar nomi
Aluminiy va uning qotishmalari(aluminiyga hisob qilganda)Aluminiyning dezintegratsiya ko'rinishdagi oksidi(klinazyom,elcktrokorund,monokorund bo'lishiga qaramay)Kremniy saqlovchi changJar:
a) kristall kremniy(II)oksid,kvars,kristobalit,tridimit,
YQOD mg/mi
Xavllilik sinfi-3 changda 1Iiar 70% dan yuqori;
b)tumansimon aerozolli ko'rinishdagi amorf kremniy(1I)oksidi,changda 70% dan yuqori bo'lganda;
d) kristall kremniy(II)oksid changda 10 dan 70% gacha 24bo'lganda(granit, shamot, sliuda xomashyo,ko'mir tog'-jinsining changi va boshqalar);
e) kristall kremniy(1I)oksid changda 2 dan 10% ga - I 4 4eha bo'lganda (yonadigan slanetslar,ko'mir tog' jinsi tuproq changlari va boshqalar);