Alisher navoly nomidagi toshkent davlat

° Султон МуЬаммад бин Дарвиш МуЬаммзд Балхий. Мажма’ ул-
g‘apoftn6. Оо‘лсзма. 0 ‘зРФА ШИ, инв. № 1262. 
1 1 8 fi- B a p a q .
221 Ж о’раен М.. Алишер Навоий haqnitani ривоятлариинг манбалари ва
таснифи. - Б.55.
222 Найитметов А. Навоий лирикаси. Тошкент, 1961. 123-бет.
2 2 4

---

qarama-qarshi qo‘yiladi. Chunk! insonni iztirobga soladigan, 
boshiga turli balolarni keltiradigan, uni turfa qiynoqlarga giriftor 
q ila d ig a n
k o ‘ngildir. K o'ngil aql y o Y ig ig a yurmaydi,
K o‘ngulni qaydi junundin chiqar deding, ey aql, 
Ketursa boshingga yuz ming balo kcfngul, netayin223.
Haq oshiqlari baloni nafaqat azob, musibat., falokat, deb 
balki buyuk bir imtihon deb ham bilganlar. Ulaming nazarida 
balo oshiqning yaxshi hollarga sohib bo ‘ltshi, yaxshi fe’llar egasi 
b o iish i va shu y o i bilan maqsad sari intilishini sinovdan 
o ‘tkazish uchun beriladigan azoblardir. Haqqa yaqinlik, undan 
kelgan azob va jafolarga samimiy munosabatda boiishdir. 
Shuning uchun ham oshiqlar har qanday qiymchilik, azob va 
iztiroblardan cho‘chimaganlar. Hatto bunday qiyinchiliklami 
xush qabul qilganlar. Shu о Yin da Shibliyning quyidagi so‘zlarini 
keltirish o ‘rinlidir: Ey, Ollohim! Xalq seni himmating uchun, 
men esa balong uchun sevarman. Darhaqiqat, haqiqiy oshiqlar bir 
on balosiz qolsalar, ilohiy n e’matdan mahrum boMgan kabi oh 
uradilar, faryod chekadilar:
Jong4a har dam ishqidin yuz ming balo kam istamon, 
0 ‘zgaga ming yil o ‘tub, yuzdin birin ham istamon224.
Har damda yuz ming balo kelsa ham lirik qahramon buni 
kam deb bilmoqda. Xalqda Sadaqa raddi balo - sadaqa balolarni 
rad etadi, degan ibora bor. Ammo shoir lirik qahramoni iztirob va 
sinovlarni istar ekan, hatto eng aziz narsasi - jonini sadaqa qilib 
bo'Isa ham balolarni tilab olish niyatidadir:
Sadaqa chunki balolarni rad aylar, yo rab 
Jon anga sadqa qilay manga bag‘ishla oni22\