Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti maktabgacha ta



Download 1,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/105
Sana31.12.2021
Hajmi1,82 Mb.
#231244
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   105
Bog'liq
pedagogika tarixi.

Demokrit  (yeramizdan  awalgi  460-370-yillar)  qarashlari  qadimgi  Yunon 
falsafasining cho’qqisidir. U atomizm nazariyasini yaratgan materialist faylasufdir. 
Demokrit o’z asarlarida yuqorida nomlari qayd yetilgan mutafakkir faylasuflar kabi 
tarbiya  masalalariga  katta  ye’tibor  beradi.  U  o’z  nazariyasida  tabiat  qonunlariga, 
xurofotni va qo’rquvni yemirib tashlaydigan chinakam bilimlarga murojaat qiladi. 
Demokrit  tarbiyani  tabiatga  muvofiqlashtirish  masalasini  birinchi  bo’lib  ilgari 
surdi.  «Tabiat  bilan  tarbiya  bir-biriga  o’xshaydi»  deb  yozadi  u.  Demokrit  «ta’lim 
mehnat  asosidagina  go’zal  narsalarni  hosil  qiladi»,  deb,  tarbiya  ishida  mehnatning 
roli juda katta yekanligini ta’kidladi. 
U doimo mehnat qilib turishni talab qildi, mehnatga odatlana borgan sari, mehnat 
yengil bolib boradi, deydi. U yomon o’rnakdan yehtiyot bo’lish kerak, deb ta’kidlaydi 
va yaxshi xulq hosil qilishda mashqning ahamiyati katta, deb hisoblaydi. 
Demokrit  axloqni  odamning  o’z  tabiatidan  kelib  chiqib  asoslashga  harakat 
qiladi.  Bilish  nazariyasida  Demokrit  moddiy  olamni  bilish  va  haqiqatga  yerishish 
mumkinligini  ta’kidladi,  bilish  jarayonida  sezgi  va  tafakkur  rolini  ko’rsatdi. 
Uningcha  sezgilarimiz  orqali  olingan  bilim  «qorong’i»;  u  olamning  mohiyatini 
ochib berolmaydi; aql orqali olingan bilim «yorug’», haqiqiy bilimdir. Tabiat sirlarini 
faqat fikrlash yoli bilan bilib olish mumkin. 
Demokritning  axloqiy  va  pedagogik  qarashlari  diniy  qobiqdan  xoli  yedi.  Shuning 
uchun ham o’zidan keyingi faylasuf olimlarga katta ta’sir yetdi. 
Ayniqsa, ularning inson kamolotidagi nazariy qarashlari, tarbiyaning roliga bergan 
katta ahamiyatlari pedagogika tarixi nazariyasini yaratishda asosiy zamin bo’lib xizmat 
qildi. 
 


 
156 

Download 1,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   105




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish