Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiyot fakulteti

Nazorat bilan bog’liq muammo
Biz bilamizki, bola va ota-ona o`rtasidagi qarashlardagi bog’liqlik qanchalik 
ahamiyatga ega ekanligini shuningdek ajablanarli emas, bu muammoga duch 
kelgan ko`pchilik bolalar boshqa insonlar bilan aloqada qiyinchilikka duch keladi. 
Ko`pchilik 
hayratlanadi. 
Hissiy 
bog’langanlik 
yetishmasligi 
boshidan 
kechirayotgan bolada o`zgalarda nisbatan ishonchsizlik, hokimiyat uchun kurash, 
bolalikda qiyinchilikni boshidan kechirgan bolalarning oilasini kuzatish, nazorat 
bilan bog’liq muammoga olib keladi. Bunday bolalar xulqning aniq chegaralangan 
me’yorni murakkablik bilan qabul qiladi. Shunday tasavvurlar hosil bo`ladi, 
bunday chegarani bosib o`tishga harakat qiladi. Ota-ona tomonidan aqlli tanbeh 
berish janjalga olib keladi. 
Shunday tasavvur bo`ladiki, bunday bolalar o`z hayotlarini o`zlari nazorat 
qiladilar, haqiqatda ular o`z hayotlariga o`zlarini xo`jayin deb bilmaydilar. Nazorat 
15
U.Karimova “Psixologiya”. A.Qodiriy nomidagi nashryot. “Toshkent” 2002-yil. 

---

30 
bilan 
bog’liq 
bo`lgan 
savollar 
patronat 
ota-onalar 
bolalar 
orasidagi 
kelishmovchilikka olib keluvchi asosiy sabab bo`lishi mumkin. 
“2 yoki 20” sindrom
Hissiy bog’langanlik muammosi bilan bog’liq bo`lgan bolalar ya’ni bazi 
holatlarda o`z yoshiga nisbatan kattaroq yoki boshqalarga nisbatan yetukroq 
ko`rinadi. Ularning yoshiga mos keladigan xulq ularni qoniqtirmaydigandek 
ko`rinadi. Bunday bolalar kattalar yoki o`smirlar uchun xarakterli mashg’ulotga 
yoki ish vazifasiga berilishi bilanoq harakat qiladilar. Ular o`z tengqurlari bilan 
o`ynayotganda liderlikka intiladilar. Ularni bostirishga qarshilik ko`rsatadi. Ba’zi 
munosabatlarda ular yigirma yoshdek o`zlarini tutadilar. Kimdir ularni xulqini 
chegarasa omadsizlikni boshidan kechirsa, ularda jahldorlik namoyon bo`ladi, 
xuddi ikki yoshli bolalardek.