Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiyot fakulteti

 
Hissiyotlarning rivojlanishi va xulqning rivojlanishi
His-tuyg’ular hamda xatti-xarakatlar orqali bolaning namoyon etadigan 
munosabati nazarda tutiladi. Dastlab, kattalarning yoki ota-onaning, yaqin 
insonlarning ishtirokidagi holati, keyin esa bola kata bo`lib borgani sari notanish 
kishilarning oldiga o`zini tuta olishi. O`z ichiga ilk bog’langanlikning tabiati va 
vazifalarni, temperamentining alohida tavsilotlarini, turli xil o`zgaruvchan 
sharoitlarga moslasha olish imkoniyatini etishga nisbatan javob reaksiyasi va 
o`zini nazorat qila olish darajasini oladi. 
Individuallik 
Bolada shakllanayotgan shaxsiy individuallikka xos bo`lgan va alohida bir 
butun hamda qadrli insonligini his qila olishini o`rganadi. U o`z ichiga 
quyidagilarni oladi: bolaning o`ziga va qobiliyatlariga nisbatan munosabatini, o`z 
obrazini qanday tasavvur qilishi va o`zini qanday baholashi, o`ziga nisbatan ijobiy 
bahoni mavjudligi. Bunga shuningdek, irqiy, diniy mansubligini, jinsi va 
seksualligi, yoshi, chegaralangan imkoniyatlarni ham kiritish mumkin. Oilaga 
mansublik hissi, oila, tengdoshlari guruhi va jamiyat tomonidan qabul qilinishi 
(madaniy mansublik ham) bilan bog’liq his tuyg’ular. 

---

32 
Oila va ijtimoiy o`zaro munosabatdir 
Empatiyaning (hayrixonlik, hamdartlik) hamda boshqa insonning o`rniga 
qo`ya olish imkoniyatining rivojlanishi. Ota-onalar yoki ular o`rnini bosuvchi 
kishilar, aka-ukalar, opa-singillar, yaqin qarindoshlar, qo`ni qo`shnilar bilan 
muqim va hissiy iliq shaxslararo munosabatlarning yo`lga qo`yilganligi, 
tengdoshlar hamda bola uchun qadrli bo`lgan boshqa insonlar bilan do`stona 
munosabatlarni o`rnatishning ahamiyatini, shuningdek o`sha insonlarning bolaga 
nisbatan munosabatini ham inobatga olish. 
Ijtimoiy o`zini namoyon qila olish
O`z ichiga tashqi ko`rinish, xul yoki kamchiliklar tashqi tomondan qanday 
qabul qilayotganligi inobatga olinadi hamda u haqidagi tasavvurlar qay tarzda hosil 
bo`layotganligiga ham e’tibor qaratiladi. 
O`z ichiga kiyimining Yoshi, jinsi, dini, e’tiqodiga mosligi, ozodlik va 
shaxsiy gigiyena, kattalar yoki ota-onalar (bular o`rnini bosuvchi kishilar) 
maslahatiga e’tibor berish yoki bermaslik.