Alisher Navoiy 1 library ziyonet uz

Majol i s  un-Nafoi s  (II -  qism) 
Alisher Navoiy 
 
89 
library.ziyonet.uz/ 
 
 
Avvalgi ruboiyni Navoiy Astroboddan Pahlavon Muhammadga maktubda yozpb 
yuboradi va javob xatida keyingi ruboiyni oladi. Navoiy bu haqda «Holoti Pahlavon 
Muhammad» asarida ham yozgan. 
 
3. Tarj.: Unga aytdimki, sening ishqing olamida ishim gʻamdin iborat boʻldi. U kulgi 
aralash miyigʻida: «gʻam emas, olamning ishidir», dedi. 
 
4. Tirziq — bir-biriga munosabatsiz ravishda birikkan soʻzlar. 
 
Kelishmagan soʻzlardan she’r bitish boʻlsa kerak. 
 
5. Kungur — devordan chiqib turgan xodani, devor ustidagi dandanalarni anglatadi, 
shunigdek, «behayo», «gadoy» hamda «nogʻorachi» ma’nosida ham keladi. Navoiy Mir 
Sarbarahna yoshligida «kungur» laqabli Oqil degan yigit bilan birga boʻlib, poklikdan 
qaytib, uning yigitlari ta’siriga berilgan edi, deb yozadi. Mir Sarbarahna ijodidan 
keltirilgan ruboiy mazmuniga koʻra «kungur» soʻzi birinchi ma’noda olingan boʻlsa 
kerak. 
 
6. Tarj.: Quyosh bilan oyga topinuvchilar sening koʻzingdan bir nazar orzu qiladilar. 
Ruboiyning keyingi bayti behayo mazmunda boʻlgani uchun tarjimasi berilmadi. 
 
7. Imtilo marazi — mechkay, yuxo — yeb toʻymaslik kasali. Bunday bemorning behad 
semirib ketish hollari ham uchraydi. 
 
8. «Javohir ul-asmo» — Ismlar javohirlari. 
 
9. Tarj.: Ta’rixi shunday edi: «Alisher muhr bosdi». Navoiy ta’rixning toʻla matnini 
keltirmay (kamtarlik bilan ta’rif unchalik toʻgʻri emas deya), uning moddasini beradi. 
abjad hisobida, 876 (1471—72 y.) iborasidan esa 10 yil tafovuti 
 
bilan 886 (1481—82 y.) kelib chiqadi. 
 
10. Tarj.: Sanamning dastidan poklikning etagi yirtildi. Xotir lavhi-sahnidan xayolingdan 
boshqa nimaiki boʻlsa, oʻchib ketdi. 
 
11. Mavlono Mas’ud — Xondamirning «Habib us-siyar»da yozishicha. Mas’ud 
Shirvoniy ilmi kalom, mantiq, falsafada zamona allomalaridan boʻlgan. U «Gʻiyosiya» - 
nomli madrasada ham mudarrislik qilgan. Navoiy ham uning ba’zi darslarini eshitgan. 
Faxriy Hirotiy «Mullo shudan oson ast, odamiy shudan dushvor» (Mullo boʻlish oson, 
odam boʻlish qiyin) matalini unga nisbat beradi. Xondamir Mas’udning «Hoshiyai sharhi 
hikmat ul-a’in» degan asari borligini xabar qiladi. 

---