Ақлий ривожланишида нуқсони бўлган болаларнинг хотира хусусиятларининг назарий асослари ва илмий манбаларда ёритилганлиги

4.Руҳий фаолият қўзқатувчисининг сифатига коъра:

• 
  мусиқий;
  
• 
  ешитиш хотираси;
  

5.Руҳий фаолиятнинг инсон йўнаиишига қараб:

• 
  феноменал;
  
• 
  касбий.
  

Келтирилган хотира турларини умумий тарзда қуйидагича ифодалаш мумкин: Ҳаракат хотираси - инсон фаолиятининг ҳар бир турида руҳий фаолликнинг у ёки бу кўринишларини устунлик қилишида кузатилади. Масалан, ҳаракат, ҳиссиёт, идрок, ақлзаковат каби руҳий фаолиятнинг кўринишлари мавжуддир. Ана шу руҳий фаоллик
турларининг ҳар бири тегишли ҳаракатиарда ва уламинг маҳсулотларида ўз ифодасини топиб ҳаракатларда,ҳиссий кечинмаларда, туйғуларда, образларда, тимсолларда, фикр ва мулоҳазаларда акс этади.
Турли ҳаракатлар ва уларнинг бажарилиши тартиби, тезииги, суръати, изчиллиги ва бошқалами эсда қолдириш, мустаҳамлаш, эсга туширишдан иборат хотира тури ҳаракат хотираси деб аталади.
Хотиранинг бошқа турларига қараганда, ҳаракат хотираси баъзи одамларда аниқ равшан устунлик қилиши учраб туради. Психология фанида классик мисолга айланиб қолган ушбу ҳолатни келтириб ўтиш мақсадга мувофиқдир: бир мусиқа ишқибози
мусиқалами хотирасида мутилақо қайта тиклай оимас экан, лекин у яқиндагина эшитган операни фақат пантомимика тарзидагина қайта тиклаш имкониятига эга бўлган. Турмушда шундай одамлар учрайдики, улар ўзларида ҳаракат хотирасининг борлигини
умуман пайқамайдилар. Мазкур хотира турининг ғоят аҳамияти шундан иборатки, у юриш, ёзиш, ифодали ҳаракат малакалари билан бир қаторда ҳар хил амалив меҳнат малакаларини таркиб топтиришнинг асосини ташкил қилади. Агар инсонда ҳаракат хотираси
бўлмаганда эди, ўзини ҳар гал ъъбошдан бошлаб ўрганар эди. Фигурали учиш, лангар билан сакраш, гимнастика. чопиш, хатти-ҳаракатлар, бадиий гимнастика билан шуғулланиш ҳаракат хотирасини тақозо этади. Жисмоний чаққонлик, меҳнат маҳорати,
ъъолтин қўллар”, зийрак кўзлар, эгилувчаниик ва кузатувчаниикка эга бўлиш юксак, барқарор ҳаракат хотираси мавжудлигининг алcмати бўлиб ҳисобланади.