Али Ҳасанов геосиёсат озарбайжончадан Бобохон муҳаммад шариф таржимаси Тошкент

Европада Хавфсизлик ва Ҳамкорлик ташкилоти (ЕХҲТ) – 
1995 йилда Европада Хавфсизлик ва Ҳамкорлик Кенгашини қайта 
қуриш асосида ташкил этилган. Европанинг 33 давлати, шунингдек 
АҚШ ва Канада 1975 йил 1 августда Хельсинкида Кенгашнинг 

---

461 
Якунловчи актини имзолади. Бу актда қитъадаги давлатлар хулқ-
атворининг тамойиллари аниқлаб берилган эди.
 
Европа дунѐ тартиботи
– Асосан Европа Иттифоқи ва 
АҚШнинг, Европа Иттифоқи ва Россиянинг геостратегик 
ҳамкорлиги билан аниқланади. Бу ўзаро боғлиқ геоссиѐсий қутблар 
носимметриклиги билан характерланади. Россия жаҳоннинг 
иккинчи ядро давлати бўлиб турган бир вақтда, Европа Иттифоқи 
АҚШнинг ядро шамсияси остида турибди. 
Европа интеграцияси
– Бирлашган (Ғарб) Европага бориш 
йўлида сиѐсий ва иқтисодий интеграция жараѐни.
Европа Иттифоқи (ЕИ)
– Жаҳон иқтисодий ва технологик 
тараққиѐтининг учта (АҚШ ва Осиѐ-Тинч океани минтақалари 
билан бирга) марказидан бири. Бирлашган Европанинг савдо, 
божхона, иқтисодий ва валюта иттифоқини яратган халқаро 
минтақавий ташкилот. Европа Иттифоқи ташқи сиѐсат, адлия, ички 
ишлар ва Европа хавфсизлиги соҳаларида ҳамкорликни 
таъминлаган ташкилотдир. Европа интеграцияси жараѐни тўртта 
эркинликка (товарлар, хизматлар, капиталлар ва ишчи кучининг 
эркин ҳаракатига) асосланади. Европа умумий бозор орқали сиѐсий 
бирлашиш томон бормоқда. 
Европа Кенгаши (ЕК)
– 1949 йилда Ғарбий Европанинг 10 та 
мамлакати томонидан таъсис этилган ҳукуматлараро ташкилот. 
Инсон ҳуқуқлари ва плюралистик демократиянинг ҳимоя этилиши 
ва мустаҳкамланиши, миллий озчиликлар, ксенофобия, атроф 
муҳитнинг ҳимояси ва бошқа муаммоларни ҳал этиш, Европа 
маданиятининг ўзига хослигига кўмаклашиш каби масалалар унинг 
асосий мақсадларидандир. Бутун ЕИ мамлакатлари ва қитъанинг 
бошқа 
давлатларининг 
аксарияти 
Европа 
Кенгашининг 
аъзоларидир. Ташкилотнинг бюджети аъзолик бадаллари ҳисобига 
вужудга келтирилади.