Аксарият масалаларни ечиш икки босқичдан иборат бўлади


Differensial tenglamalar nazariyasining ba`zi tushunchalari



Download 4,59 Mb.
bet8/16
Sana23.07.2022
Hajmi4,59 Mb.
#844533
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16
Bog'liq
1-2 ma'ruza

1.2.Differensial tenglamalar nazariyasining ba`zi tushunchalari
1-ta`rif. Erkli о`zgaruvchi va noma`lum funksiya hamda uning hosilalari yoki differensiallarini bog`lovchi munosabat differensial tenglama deyiladi.
Agar noma`lum funksiya faqat bitta о`zgaruvchiga bog`liq bо`lsa, bunday differensial tenglama oddiy differensial tenglama deyiladi.
Agar noma`lum funksiya ikki va undan ortiq о`zgaruvchilarga bog`liq bо`lsa, bunday differensial tenglama xususiy hosilali differensial tenglama deyiladi.
2-ta`rif. Differensial tenglamaga kirgan hosilalarning eng yuqori tartibi tenglamaning tartibi deb ataladi.
Masalan , , , tenglamalar mos ravishda 1-, 2-, 4-, va 5- tartibli oddiy differensial tenglamalardir.
differensial tenglama esa 1-tartibli xususiy hosilali differensial tenglamadir.
Biz kelgusida faqat oddiy differensial tenglamalar bilan shug`ullanamiz.
tartibli oddiy differensial tenglama umumiy holda
(1.33)
kо`rinishga yoki ga nisbatan yechilganda
(1.34)
kо`rinishga ega, bu yerda erkli о`zgaruvchi, noma`lum funksiya. -tartibli differensial tenglamada erkli о`zgaruvchi, noma`lum funksiya va uning tartibgacha hosilalari ishtirok etmasligi mumkin, ammo hosilaning ishtirok etishi shart.
Differensial tenglamaning (1.34) kо`rinishi tartibli differensial tenglamaning normal shakli deb ataladi.
(1.34) tenglamaning o`ng tomoni ga nisbatan chiziqli bо`lganda uni

kо`rinishda yozish mumkin. Bunaqa tenglama tartibli chiziqli tenglama deb ataladi. bо`lganda u bir jinsli, aks holda bir jinsli bо`lmagan tenglama deyiladi.

kо`rinishdagi tenglama ham chiziqli deyiladi, bunda .
Masalan,
tenglamalar chiziqli, esa nochiziqlidir.
Chiziqli tenglamalar qator ajoyib xossalarga hamda kо`p sonli tatbiqlarga ega bо`lganligi sababli u differensial tenglamalar nazariyasining muhim va yaxshi о`rganilgan qismidir.
3-ta`rif. Berilgan tartibli differensial tenglamaning intervaldagi yechimi yoki integrali deb intervalda aniqlangan, uzluksiz va tartibgacha uzluksiz hosilalarga ega hamda differensial tenglamaga qо`yganda uni ayniyatga aylantiradigan (qanoatlantiradigan) har qanday funksiyaga aytiladi.
Demak, intervaldagi barcha lar uchun

bо`lganda funksiya (1.33) differensial tenglamaning intervaldagi yechimi yoki integrali bо`lar ekan.

Download 4,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish