Akbar zamonov tarix fanidan olimpiadaga

Telegram kanal
:@tarixolimpiada
Madrasa peshtoqi kengroq, fasadni deyarli egallagan. Peshtoq dahanasi uch 
ravoqqa bo‘lingan. Darsxona chortoqli, o‘rtasi gumbaz bilan berkitilgan. 
Madrasaning yon fasadlari qo‘sh qavat ravoqlar qatorini takrorlaydi. 
Masjid va xonaqohning bosh fasadlarini peshtoq keng gumbaz bilan egallashi, 
yon tomonlari ikki qavatli ayvonlardan tashkil topishi shu xildagi binolar uchun 
an’anaviy yechim hisoblanmagan. Kufiy xatlar va mayda koshinkorli bezaklar 
mahorat bilan ishlangan. Gumbazning tashqi ko‘rinishi salobatli. Masjid maydoni 
sahnining to‘rida joylashgan. 
Masjid va xonaqohning bosh zallari baraban shakldagi gumbazlar bilan 
yopilgan. Ularning intereri jonli ishlangan. O‘zaro kesishgan arkalar va chatishib 
ketgan paruslar ustida derazachali barabanlar, ularning usti esa gumbaz bilan 
yopilgan. 
XVII asrning ikkinchi yarmi va XVIII asrda Buxoroda iqtisodiy va siyosiy 
jihatdan tushkunlik yuzaga kela borgan. Bu davrlarda qurilishlar davom etsa-da, 
biroq me’morchilik san’ati sezilarli darajada to‘xtab qolgan. Yaratilgan 
inshootlarning sifati badiiy va texnik jihatdan avvalgilarga nisbatan pasaygan. 
XVIII asrning ikkinchi yarmiga kelib Buxoro xonligi o‘zining iqtisodiy va 
madaniy mavqeini yo‘qota boshlagan. Mang‘itlar vaqtida (1753-1920-yillar) 
Buxoro uchun tushkunlikka tushgan davr bo‘lgan. Bu davrda qurilish ishlari deyarli 
to‘xtab qolgan, me’morchilik ham aytarli darajada rivojlanmagan. 
 
Govkushon madrasasi 
Govkushon 
madrasasi 
Buxorodagi 
jo‘ybor shayxlari tomonidan bunyod etilgan. 
Inshootning 
qurilishida 
homiylik 
qilgan 
jo‘yboriylar 
Muhammad 
Islom 
(taxminan 
1493-1563) 
va Xoja Sa’d 
(1531/32-1589)lardir. 
Ma’lumki, 
xoja 
Muhammad Islom va uning avlodlari 
o‘zlarini aslzoda va valiylar avlodi 
ekanliklarini ko‘rsatish maqsadida, o‘z shaxslarini ota tomondan Muhammad 
payg‘ambar avlodlariga, ona tomondan esa Chingizxon va Jo‘jiga olib borib 
ulaydilar. Aslzodalik va tariqatdagi yuqori mavqelariga ko‘ra, Jo‘ybor xojalari 
somoniylar davridan boshlaboq davlat ishlarida muhim lavozimlarni egallaganlar. 
Shayxlarning asosiy boyliklari xonlar, sultonlar va badavlat shaxslar tomonidan 
berilgan tortiqlar asosida hosil bo‘lgan. Xoja Muhammad Islom ombor va 
sandiqlarida saqlanayotgan sarmoya va turli-tuman qimmatbaho matolardan 
tashqari, Buxoro, Samarqand, Nasaf, Marv va boshqa viloyatlarda 300 jufti gov 
(2500 gektar) yer-suvga ega bo‘lgan. Shuningdek, qo‘l ostida 10 ming qo‘y, 700 
ot, 500 tuya, 104 ta hunarmandchilik va savdo do‘konlari, 7 tegirmon, ko‘plab 

---