Telegram kanal
:@tarixolimpiada
hammomlar, sardobalar va boshqa mol-mulk bo‘lgan. Xoja Muhammad Islomning
o‘g‘li va vorisi Xoja Sa’d esa 2 ming jufti gov (17 ming gektar) sermahsul yer, 2,5
ming qo‘y, 1000 ta tuya, 1000 ta yilqi, 12 ta hammom, 10 sardoba, 2 karvonsaroy
egasi hisoblangan. Ana shularning hammasidan u yiliga 1,6 million tanga daromad
qilgan. Shuningdek, qalmoq, rus va hindlardan iborat uning 1000 ta quli ham
bo‘lgan.
Govkushon madrasasi so‘nggi o‘rta asrlarning dastlabki bosqichida,
shayboniylar hukmronligi davrida, XVI asrda bunyod etilgan.
Uning bunyod etilishda har xil o‘lchamdagi xom va pishgan g‘isht, yog‘och,
loy, tosh, tunuka va shu kabi ashyolardan foydalanilgan. Govkushon madrasasi va
masjidning o‘rtasidan Shohrud arig‘i o‘tgan. Lekin bu ariq 1930-yillarda ko‘milib
ketgan. Madrasaning sharqiy tarafi ikki qavatli, yon va orqa tomonida bir qavatli
hujralar va mezana mavjud. Peshtoqning g‘arbidagi ravoq ustidagi qanosi
o‘simliksimon sirkori naqshlar, kitoba qismi esa suls xati bilan bezalgan.
Kiraverishda, o‘ngda xonaqoh-masjid (darsxona) bor. O‘rtadagi hovli (25x35
m)ning to‘rt tomoni hujralar bilan o‘ralgan. Xo‘ja masjidi kirish peshtoqi, hovli
atrofi g‘ishtin ravoqli ayvonlar, xonaqoh va minoradan tashkil topgan. Minora
(19,5 m)ga masjid tomidagi ravoqli ko‘prik orqali chiqilgan. Minora turli shakldagi
g‘ishtlardan terilgan. Naqshlar yuqoriga tomon noziklasha borib, fonusning ravoqli
darchalari bilan birga minoraga nafislik bag‘ishlaydi. Govkushon madrasasi Sharq
an’analarini o‘zida mujassamlashtirgan, naqshdor, “Chor” uslubida ishlangan.
Madrasaning nomi boshqa madrasalardan tubdan farq qiladi. Madrasa
mahalla nomi bilan bog‘liq. Bundan tashqari Govkushon degan qassoblar bozori va
mahalla bo‘lgan. Mustaqillik yillarigacha va mustaqillikdan so‘ng me’moriy
obidaning
ta’mir
talab
qismlari
qayta
tiklandi.
Madrasa
atroflari
ko‘kalamzorlashtirildi. Chet el sayyohlari va yurtimiz ziyoratchilarning
sayilgohiga aylangan.
1997-yilda Buxoro shahrining 2500 yilligi munosabati bilan Buxorodagi
barcha obidalar qatorida Govkushon madrasasi ham qayta ta’mirdan chiqdi.
YUNESKO tashkilotining Butun Jahon yodgorliklari ro‘yxatiga kiritildi. 2000-yil
30-avgustda “Madaniy meros obyektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanish
to‘g‘risida” qabul qilingan qonunlar me’moriy obidaning huquqiy kafolatidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |