Ajiniyaz nomidagi nukus davlat instituti pedagogika fakulteti pedagogika va psixologiya ta

2.2 Notinch oila va bolalarga yuzaga kelgan qiyin hayotiy vaziyatlarni hal qilishda yordam berish
Qiyin hayotiy vaziyat - bu shaxsning hayotini ob'ektiv ravishda buzadigan, shaxs o'z-o'zidan engib bo'lmaydigan vaziyat. Ushbu holatning sabablari juda xilma-xildir. Masalan, V.D. Alperovich "Ijtimoiy ish" darsligida quyidagi sabablarni aniqlaydi:
- iqtisodiy (ko'p oilalarda uchraydi: ko'p bolali oilalar, nogironlar, ishsizlar oilalari);
- ijtimoiy sabablar (alkogolizm, giyohvandlik, fohishalik, noqonuniy xatti-harakatlar);
- psixologik sabablar (shafqatsizlik, zino, xudbinlik, ziddiyat);
- tibbiy (yuqumli, ruhiy va venerik kasalliklar);
- To'liq bo'lmagan oila.
Shuning uchun bunday muammolarni hal qilish uchun mutaxassislarning aralashuvi zarur. Uning vazifasi oilani mustahkamlash va ba'zi hollarda ularni yuzaga kelgan qiyin hayotiy vaziyatlarni hal qilishda qo'llab-quvvatlash orqali uni qayta tiklashdan iborat. Ushbu yordam "ijtimoiy yordam" deb ataladi. "Ijtimoiy qo'llab-quvvatlash - bu jamiyatda yashash jarayonida odamlarning ehtiyojlarini ta'minlaydigan rasmiy va norasmiy faoliyat va munosabatlar". Bunday qo'llab-quvvatlash ob'ekti barcha oilalar emas, balki faqat unga haqiqatan ham muhtoj bo'lgan, o'z-o'zidan paydo bo'lgan yoki o'z-o'zidan paydo bo'lgan muammolarni engishga qodir bo'lmagan, lekin juda qiyin bo'lgan oilalardir.
Davlat tomonidan amalga oshiriladigan oilaviy ijtimoiy xizmatlar. R. Barker o'zining "Ijtimoiy ish lug'ati" asarida ijtimoiy xizmatlarni "odamlarning normal rivojlanishi uchun zarur bo'lgan ehtiyojlarini qondirish uchun, boshqalarga qaram bo'lgan (o'zlariga g'amxo'rlik qila olmaydigan) odamlarga muayyan ijtimoiy xizmatlar ko'rsatish" deb ta'riflaydi. "
Oila va bolaga nisbatan bu faoliyat ko'p bosqichli va murakkab tizimga ega bo'lgan tizim tomonidan amalga oshiriladi. U boshqaruv organlari, davlat va munitsipal muassasalar, shuningdek, jamoat, xayriya, diniy va boshqa tashkilotlardan iborat.
Hozir mamlakatimizda oila va bolalarga ijtimoiy-psixologik yordam ko‘rsatish markazlari keng tarqalmoqda.
2019 yil 21-22 noyabr kunlari Toshkentda "O'zbekistonda bolalar va oilalar farovonligini ta'minlashda ijtimoiy ishni mustahkamlash " mavzusida forum bo'lib o'tdi. Respublika bolalarning Ijtimoiy moslashuvi markazi, "Sen Yolgiz Emassan" jamg'armasi, "Oila" markazi, Sog'liqni saqlash, Xalq ta'limi, Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirliklari, O'zbekiston Milliy universiteti va UNICEF tomonidan tashkil etilgan ushbu tadbir BMT Bola huquqlari to'g'risidagi konvensiyaning 30 yilligiga bag’ishlandi. Unda ijtimoiy sohaning turli jabhalarida ishlayotgan mutaxassislar, jumladan xalqaro va mahalliy ekspertlar, siyosatchilar, parlament a'zolari, davlat idoralari vakillari, tadqiqotchi va amaliyotchilar ishtirok etdilar.