Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti geologiya, razvedka va gidrogeologiya

Metamorfik tog‘ jinslari strukturasi
. Metamorfik va metasomatik
jinslar strukturasi va teksturasi ularning kristallanish darajasi, mineral 
donalari shakli, ularning birikishi, katta-kichikligi va o„zaro joylanishi 
bilan belgilanadi. 
Metamorfik jarayoni to„liq rivojlanmagan vaqtda struktura metamorfik 
va birlamchi strukturalar oralig„ida bo„ladi. Bunday strukturalar qoldiq
yoki reliktli strukturalar deyiladi. Ularga blastogranitli, blastoporfirli va 
boshqa strukturalar kiradi. Blastogranitli struktura blastez jarayonida 
o„zgargan granit strukturasidir. Blastez jarayonida mozaikali strukturaga 
ega bo„lgan kvars to„plamlari yoki ma‟lum yo„nalishga ega bo„lgan 
slyudalar orasida kvars to„plamlari bo„ladi. Metamorfik jinslarda 
magmatik jinslarga nisbatan farqli minerallarning idiomorfizm darajasi 

---

121 
ularning 
kristallanish 
darajasiga 
bog„liq. 
Bunday 
strukturalar 
kristalloblastli strukturalar deyiladi. 
Kristalloblastli struktura bu umumiy atama bo„lib, hamma to„liq 
kristallangan strukturalarga aytiladi. Kristalloblastli strukturaga quyidagi 
xususiyatlar xos: 1. Minerallarning chegarasi shaklsiz bo„lib, ko„pincha 
qirqilgan va buxtasimon bo„ladi. 2. Mayda minerallar yirik minerallarga 
o„ralgan holda uchraydi; 3. Minerallar to„plam holida joylanish 
xususiyatiga egadir. Metamorfik jinslarda mineral donalarining shakli 
ksenoblast va idioblast bo„ladi. Ksenoblast minerallar ma‟lum kristall 
shakliga ega emas. Idioblast minerallarga kristallografik qirralarning 
rivojlanishi xosdir. Blastez jarayonida hosil bo„lgan minerallarga ularning 
kristallografik formalari bo„lmasligi va bir vaqtda hosil bo„lishligi xosdir. 
Kristalloblastli struktura quyidagi turlarga bo„linadi: Gomeblastli, 
geteroblastli, 
granoblastli, 
rogovikli, 
lepidoblastli, 
nematoblastli, 
fibroblastli, halqasimon, gulvirli, diablastli.