Kristall panjara turlari

Kristall panjara turlari
Barcha kristall tuzilishli qattiq moddalar 4 xil turdagi kristall panjaraga ega bo’ladilar. 1) molekulyar; 2)ionli; 3)metall; 4)atom.
1)Molekulyar kristall panjara (KP)–KP tugunlarida molekulalar bo’ladi. M-n, muzda:

kristall panjara tugunlarida suv molekulalari joylashadi.
Molekulyar KP moddalar:
A)barcha gazlar: N₂, O₂, SO₂, CO va h.k.
B)barcha organik moddalar (tuzlaridan boshqa): uglevodorodlar, spirtlar, kislotalar va h.k.
V)barcha anorganik kislotalar(silikatdan boshqa):HCl, HNO₃, H₂SO₄, H₃PO₄, HBr va h.k.
G)individual moddalardan ba’zilari: P₄(oq), S₈.
2)Ion KP – KP tugunlarida ionlar bo’ladi. M-n, osh tuzida:

kristall panjara tugunlarida natriy va xlor ionlari joylashadi.
Ion KP moddalar:
A)barcha tuzlar (AlCl₃, BeCl₂ dan boshqa).
B)barcha metall gidroksidlari.
V)barcha metall oksidlari (ba’zilari atom panjarali bo’ladi).
G)IA-, IIA- metallarining gidridlari, karbidlari, nitridlari, fosfidlari ham ion tuzilishli moddalardir.
3)Metall KP – KP tugunlarida zaryadsiz metall atomlari, elektronini yo’qotgan metall ionlari va KP bo’shliqlarida erkin elektronlardan iborat bo’ladi. M-n, natriy metalida shundaydir.

Metall KP moddalar:
A) Faqat sof holdagi barcha metallardir (germaniy, qalay singari metallardan boshqa). DS dagi 80 dan ortiq metalllar shunday KP hosil qiladi.
4)Atom KP – KP tugunlarida atomlar bo’ladi. M-n, olmosda

Atom KP moddalar:
A)individual moddalardan ba’zilari: C(olmos, grafit, karbin, fulleren), kremniy, fosfor(qizil va qora), bor, mishyak(amorf va kristall), selen(amorf va kristall), tellur (amorf va kristall), germaniy, qalay.
B)ko’pchilik d metallarning karbidlari, boridlari, nitridlari, fosfidlari, arsenidlari, silisidlari, sulfidlari, selenidlari, telluridlari, oksidlari va h.k.


1) molekulyar KP.
A)mo’rt bo’ladi;
B)suvda yomon, organik erituvchilarda yaxshi eriydi;
S)qaynash va suyuqlanish temperaturalari past bo’ladi;
D)elektr toki va issiqlikni yomon o’tkazadi.
2) ion KP.
A)qattiq bo’ladi;
B)suvda yaxshi, organik erituvchilarda yomon eriydi;
S)qaynash va suyuqlanish temperaturasi yuqori;
D)qattiq holda elektrni o’tkazmaydi, suyuq holda yaxshi o’tkazadi.
3) metall KP.
A)qattiq (har xil, m-n simob suyuq, xrom qattiq);
B)suvda ba’zilari eriydi (ishqoriy va ishqoriy-yer metallari), organik erituvchilarda erimaydi;
S)suyuqlanish va qaynash temperaturalari yuqori (har xil, m-n, seziy kaft issiqligida suyuqlanadi, volfram qariyb 3500⁰S da suyuqlanadi);
D)qattiq holda elektrni o’tkazadi, suyuq holda o’tkazmaydi.
4) atom KP.
A) juda qattiq;
B)suvda ham, organik erituvchilarda ham yomon eriydi;
S)suyuqlanish va qaynash temperaturalari juda yuqori;
D)elektr va issiqlikni yomon o’tkazadi.