Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti “Umumiy xirurgiya va travmatologiya” kafedrasi

Qonab turgan qizilo’ngach venalarini embolizatsiyasi va 
teri va jigar orqali shuntlash amaliyotlari.
Kizilo’ngachning varikoz kenggaygan venalaridan qon oqishini 
medikamentoz davolash naf bermaganda majburiy chora sifatida har xil 
xirurgik operatsiyalar qo’llaniladi. Bularga Patsiora va Tanner jarrohlik 
amaliyotlari kirib, bemor ahvolining og’irliga sababli kengaygan qizilo’ngach 
va me’daning kardial qismi varikoz kengaygan venalarini bog’lash bilan 
cheklanadi. 
Portosistem anastomozlar qo’yish, bu tur bemorlarda alohida qilinadigan 
anchayin travmatik operatsiyalar turkumiga kirib, cheklangan hollardagina 
qo’llaniladi. Birmuncha kengroq qo’llaniladigan operatsiyalardan biri 
splenektomiya bo’lib, uning zarnirida ham splenomegaliya yoki 
gipersplenizmga uchrab nihoyatda kattalashib ketgan taloqni olib tashlab, 
portal sistema gipertenziyasini birmuncha kamaytirish yotadi. Biroq, bu 
operatsiyani ham, ahvoli og’ir bemorlarda o’tkazish anchagina murakkab 
bo’lib, harnisha ham yaxshi natijalarga olib kelavermaydi. 
a 
b 

---

Kezi kelganda shuni aytish kerak-ki, jigarda tsirroz rivojlanishi oqibatida 
yuzaga kelgan portal gipertenziyada, qizilo’ngach venalaridan qon ketishi 
o’lim darajasini yanada ko’tarilishiga (70% gacha) olib keladi va jigar 
tsirrozining kompensatsiyalangan bosqichidan dekompensatsiya holatiga 
o’tishga olib keladi. Bemor ahvolining og’irlashishi, astsit va sariqlikning 
yanada 
ortishiga, 
jigar 
etishmovchiligining 
esa 
yanada avj olib 
chuqrlashishiga hamda bemorlarda takroriy qon ketishlar yoki jigar 
faoliyatining kamchiligidan o’limga olib keladi. 
Bugungi kunda portal vena sistemasidagi gipertenziyani (bosim) 
pasaytirishda klinikarnizda ishlab chiqilgan va anchagina tajriba orttirilgan 
endovaskulyar usullaridan biri - taloq arteriyasini surunkali embolizatsiyasini 
qilish, anchayin yaxshi natijalarga olib keladi va bemor umrini uzaytiradi (99- 
rasm).