Abdulla sher axloqshunoslik


Aziziddin Nasafiy. Zubbat ul—haqoyiq. N .K om ilov taijim asi. Т., «Kamalak»



Download 10,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/209
Sana04.06.2022
Hajmi10,65 Mb.
#635217
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   209
Bog'liq
Axloqshunoslik (Abdulla Sher)

1 Aziziddin Nasafiy. Zubbat ul—haqoyiq. N .K om ilov taijim asi. Т., «Kamalak»,
1995, 42-b.
2 N. Komilov. Tasawuf. 1-kitob . Т ., «Yozuvchi», 1996, 1 4 7 -1 5 2 -b .
3 «Zubdat u l-h aqoyiq», 5 2 -5 3 -b .
www.ziyouz.com kutubxonasi


yuqoridagi to ‘rt m artabani ch etdan izlashi kerak emas, ular insonning 
o ‘zida mavjud: «...senda a w a l boshdagi va oxirdagi ilm u m a rifat 
y a sh irin g a n , n im a ik i izlasang, o ‘zin g d a n izla, nega ta s h q a rid a n
qidirasan?»1.
D em ak, kom illikka inson qadam -baqadam yetishib boradi, lekin bu 
darajalar m utlaq diniylikni taqozo qilm aydi, balki dunyoviy hayotda 
ham pok bo‘lishni talab etadi. Aziziddin Nasafiy buni shunday ifodalaydi: 
«Ey darvesh, ifrotiy (haddan oshiq) ro ‘za va namozga berilib, k etm a- 
ket hajga borm a, buyurilgan farzni ado etish bilan cheklan», — deb 
yozadi2. X o‘sh, qolgan um rni nim aga bag* ish lash kerak, degan savol 
tu g ‘iladi. Faylasuf-shayx bunga shunday deb javob beradi: «...shunday 
y o ‘l tutginki, qalbing saxovat va hikm atga to ‘lgan b o ‘lsin, ezgulik sohibi 
bo'lgin... qalbing haqgo‘ylik (rostlik) va ezgulik bilan bezansin, toki 
in so n degan u lu g ‘ nom ga m u n o sib b o ‘lsang, d o ‘zax a z o b la rid a n
qutulasan... Sening haqiqating (m ohiyating) to ‘g‘rilik va xayrli ishlar
ijod qilish b o ‘lsin»3.
Shunday qilib, Shayx A ziziddinning ta ’rifiga ko‘ra, kom illik — inson 
degan ulug‘ nom ga munosiblik, Alloh insoniyatni ana shu kom il insonlar 
borligi uch un yaratgan, odam lar orasida kom il insonlar borligi uch un 
jam i m avjudot odam zo d g a sajda qiladi, m avjudotlar ich id a kom il 
insondan ulug‘roq, d on o ro q va oliyroq narsa yo‘q; odam lar koinotning 
qaym og'i, xulosasi b o ‘lsalar, kom il inson odam larning qaym og i va 
xulosasidir, kom il inson olam ning siri, olam ning qutbi, u — olam ning 
bahri m uhiti — dengizi4.
Komil insonga Y aratgan to m o n id an ko‘rsatilgan bunchalik h u rm at - 
e ’tiborning, oliy ehtirom ning boisi, uning ham ilohiy, ham dunyoviy 
takom ilga erishgani uchundir, chunki u «hech kim dan xizm atini darig 
tutm aydi, tili, q o ‘li, m oli bilan o ‘zgalar yordam iga shoshiladi..., zero, 
qalb kam olotiga erishib, jan natiy od am nim aiki qilmasin, uning dunyo 
va o x ira ti k e n g a y a d i» 5. D e m a k , kom il in son lar A llo h n in g suyuk 
bandalari, chunki ular Y aratganning asl m aqsadini ro ‘yobga chiqarish 
u c h u n bunyod b o ‘lganlar: bu yuksak axloq egalarining h a r ikki dunyo

Download 10,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   209




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish