Abdufattox abdugapparov

Ustozning vazifa, majburiyat va xuquqlari:
 
–
 
ustoz  о‘z  shogirdida  Vatanga  muhabbat  va  sadoqat,  umuminsoniy  va 
milliy  qadriyatlarimizga  hurmat,  insonparvarlik  va  mehnatsevarlik  hissini  yanada 
kuchaytirib,  jamiyatimizda  yuz  berayotgan  о‘zgarishlarni  tо‘g‘ri  anglagan  xolda 
о‘z sohasi bо‘yicha yetuk  mutaxasis bо‘lib yetishishda amaliy  va  uslubiy  yordam 
kо‘rsatib boradi. 
–
 
doimiy  tarzda  о‘z  shogirdining  fanlarni  о‘zlashtirishi,  tanlangan 
mutaxasisligi  bо‘yicha  izlanishlarini,  dunyoqarashi    va  qiziqishlarini  о‘rganadi  va 
tahlil qiladi hamda о‘quv jarayonini tashkil etish ishlarini shogirdi bilan birgalikda 
loyihalashtiradi.Shogirdlarga  talaba  sifatida  ularning  vazifa  va  xuquqlari,  bо‘lajak 
mutaxasis  sifatida  qо‘yiladigan  talablar,  Oliy  ta’lim  muassasasining  ichki  tartib-
qoidalari  va oliy ta’lim  muassasa bilan tuzilgan shartnomalardan kelib chiqadigan 
majburiyatlarni tanishtirib boradi va ularga amal qilishga kо‘maklashadi. 
–
 
shogirdlarning qobiliyatlari, qiziqishlari va intellektual imkoniyatlarini 
о‘rgangan holda ularga ilmiy-tadqiqot mavzusini tanlashda yordam beradi. 
–
 
shogirdlariga  tadqiqot  mavzularini  belgilashda  zarur  maslahatlarini 
beradi.  Shogirdlarining  oliygohda  ta’lim  olishi  muddati  davomida  tanlangan 
mavzusi bо‘yicha reja asosida muntazam ilmiy-tadqiqot ishlarini olib boradi. 
–
 
shogirdlarini  ilmiy  faoliyatga  tayyorlaydi,  ularning  mustaqil 
tadqiqotchilik faoliyatini tashkil qilad; 
–
 
shogirdlariga  ilmiy-tadqiqotchilik  faoliyatini  tizimli  rejalashtirishda, 
maqsad va vazifalarini, tadqiqot metodlarini belgilashda hamda axborot manbalari 
bilan  ishlash,  ma’lumotlar  yig‘ish,  ularni  tahlil  qilish,  umumlashtirishda  yordam 
beradi; 
–
 
shogirdlarida  ilmiy-tadqiqot  ishlarni  olib  borish  kо‘nikmalarini 
tarbiyalaydi; 
–
 
shogirdlarida  ilmiy  faoliyatni  ilmiy-ijodiy  tashkil  qilish,  ishni  aniq 
rejalashtirish,  tizimli  loyihalashtirish,  faoliyat  davomida  yuzaga  kelishi  mumkin 
bо‘lgan  muammolarni  oldindan  kо‘ra  bilish  va  ularni  bartaraf  qilish  yо‘llarini 

---

 
108 
mustaqil  izlash,  tо‘g‘ri  xulosalar  qilish,  mehnat  samarasini  ta’minlash  kabi 
sifatlarni shakllantiradi; 
–
 
mustaqil  tadqiqot  ishlarini  tashkil  qilishda  shogirdlarining  ilmiy-
amaliy manbalar bо‘yicha ishlarini tо‘g‘ri yо‘naltirishga e’tibor qaratadi; 
–
 
shogirdlari  bilan  hamkorlikda  tadqiqotlar  olib  boradi,  eksperimental 
asos yaratish ustida ishlaydi; 
–
 
shogirdlari  bilan 
fundamental 
va 
innovatsion 
yо‘nalishlarda 
tadqiqotlar olib boradi; 
–
 
shogirdlarini faol jalb qilgan holda ilmiy-tadqiqot ishlari bilan xalqaro 
va  respublika  grant  tanlovlarida,  kо‘rgazmalarda  ishtirok  qiladi.  Shogirdlarida 
kasbiy  faoliyatni  ilmiy  asosda  tashkil  qilish,  fan  va  ishlab  chiqarish  integratsiyasi 
jarayonida  qatnashish,  mehnatni  innovatsion  tashkil  qilish  malakalarini 
rivojlantiradi; 
–
 
ilmiy-tadqiqot  ishlari  bо‘yicha  qо‘lga  kiritilgan  natijalarini  bitiruv-
malakaviy  ishi  va  magistrlik  dissertatsiyasi  darajasida  rivojlantirishga  yordam 
beradi; 
–
 
shogirdlarning 
oldiy 
ta’lim 
muassasasi 
 
hayoti, 
tarixi, 
an’analari,fakultet va kafedralar faoliyatining ilmiy-tadqiqot izlanishlarining asosiy 
yо‘nalishlari, jamoat tashkilotlarining faoliyati bilan muntazam ravishda tanishtirib 
boradi va mustaqil о‘rganishlarini nazorat qiladi; 
–
 
har  bir  shogirdning  psixologik    xususiyatlaridan  kelib  chiqqan  holda 
о‘z  shogirdlarining  malakali  mutaxasis,  yetuk  inson  va  fidoiy  vatanparvar  bо‘lib 
yetishishdan  iborat  bо‘lgan  yagona  maqsad  atrofida  jipslashgan  о‘zini-о‘zi 
boshqaruvchi  shaxs  sifatida  shakllanishiga  kо‘maklashadi.  Shogirdlarini  Oliy 
ta’lim muassasasi va fakultet jamoat ishlariga jalb etadi; 
–
 
shogirdlarining  axloqli  va  odobli,  ma’naviy  barkamol  bо‘lib 
yetishishlariga kо‘maklashadi; 
–
 
shogirdlari bilan birgalikda davra suxbatlari, ekskursiyalar uyushtiradi 
va bо‘lajak mutaxasislarning vazifalariga doir boshqa tadbirlar о‘tkazadi; 
–
 
shogirdlarini  dunyoda  yuz  berayotgan  voqea  va  xodisalarga, 
mamlakatimizda sodir bо‘layotgan о‘zgarishlarga, universitet va fakultet jamoalari 

---

 
109 
hayotidagi  voqealarga  pozitiv  munosabatlarini  shakllantirishga,  ularni  mazkur 
masalalar bо‘yicha mustaqil fikrga ega bо‘lishlariga kо‘maklashadi; 
–
 
sog‘lom  turmush tarzini  targ‘ib etadi, shogirdlarining  turli  xil  ilmiy-
texnik,  ijodiy  va  badiiy  tо‘garaklarda,  sport  seksiyalarida  va  musobaqalarida 
qatnashishlarini tashkil qiladi; 
–
 
shogirdlarning  darslarga  muntazam  qatnashishlarini,kundalik  va 
sessiyadagi о‘zlashtirishlarini nazorat qiladi; 
–
 
a’lochi  va  faol  shogirdlarini  rag‘batlantirish  uchun  tavsiyalar  beradi, 
davlat  stipendiyalariga  tavsiya  etadi,  о‘zlashtirish  bо‘yicha  orqada  qolayotgan 
shogirdlarni  ogoxlantiradi,  ular  uchun  kafedralar  yordamida  konsultatsiyalar 
uyushtiradi; 
–
 
talabalar  turar  joyida  va  xususiy  (ijarada)  xonadonlarda  yashovchi 
shogirdlarining  yashash  sharoiti  bilan  tanishadi  xamda  ularning  oilalari  va  ota-
onalari bilan bevosita aloqa о‘rnatadi; 
–
 
ichki  tartib-qoidalarni  buzgan,  axloq  va  odob  qoidalariga  zid  ish  olib 
borayotgan,ustoz  о‘gitlari,  pand-nasixatlariga  yetarli  e’tibor  bermayotgan 
shogirdlari  uchun  javobgar  shaxs  sifatida  ma’sul  bо‘ladi  xamda  oliy  ta’lim 
muassasasi  tuzilmalari  bilan  birgalikda  ana  shunday  murakkab  vaziyatlardan 
chiqish yо‘llari, muammoni yechish bilan bevosita shug‘ullanadi; 
–
 
shogirdlarining  о‘quv  jarayonini  va  maishiy  masalalar,shuningdek 
ma’naviy  va  moddiy  yordam  kо‘rsatish  xaqidagi  shaxsiy  iltimoslarini  kо‘rib 
chiqadi va yordam kо‘rsatishga ma’sul bо‘ladi; 
–
 
universitet 
va 
fakultetlarning 
ustoz 
va 
shogird 
masalasiga 
bag‘ishlangan yig‘ilishlarida ishtirok etadi, ta’lim-tarbiya jarayoniga oid tajribalari 
bilan fikr almashadi, bu masalalar bо‘yicha о‘z takliflarini kiritadi;  
–
 
kafedradan  shogirdlarining  fanlar  bо‘yicha  darslarga  qatnashishlari, 
reyting  nazorati  va  test  sinovlari  natijalariga  oid  ma’lumotlar  olish,  ular  bilan 
birgalikda  о‘zlashtirishda  orqada  qolayotgan  talabalarga  konsultatsiyalar 
uyushtirish masalalarini xal etadi; 
–
 
talabalarni  ishlab  chiqarish  amaliyoti  va  ish  joylariga  taqsimotida 
ishtirok etadi; 

---

 
110 
–
 
talabalarning  oliy  ta’lim  muassasasida  о‘qishi  davrida  va  undan 
keyingi  hayoti  mobaynida  ham  kasbiy  va  ijtimoiy  taraqqiyot  masalalari  bо‘yicha 
xam ma’sul xisoblanadi. 
 
3.