Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari. Abbatlik

Cherkov boʻlinishi (1054-yil) – xristian cherkovidagi yirik boʻlinish. Natijada cherkov Sharqiy (pravoslav) va Gʻarbiy (katolik) qismlarga boʻlingan. Cherkovdagi boʻlinish aslida IV asr oxirlarida imperiyaning ikkiga Gʻarbiy va Sharqiy qismlarga boʻlinishi sababli yuz bergan. Bu jarayon Vizantiya va Gʻarbiy Yevropada xristian cherkovining alohida taraqqiy etishiga olib kelgan. Imperiyaning ikkiga boʻlinishidan keyin Rim va Konstantinopol yepiskoplari oʻrtasida yetakchilik uchun raqobat boshlangan. Oʻrta asrlarning keyingi davrida ibodat tillarida ham oʻzgarish yuz berib, gʻarbda lotin va sharqda yunon hamda mahalliy tillarda ibodat qilishgan. Yevropada butun kaft bilan, Vizantiyada esa uchta barmoq bilan choʻqingan. Gʻarbiy Yevropada barcha ruhoniylar qat’iy selibatga amal qilishsa, Vizantiyada yepiskoplardan tashqari barcha ruhoniylar oila qurishi mumkin boʻlgan. Sharqda rohiblik ordenlari mavjud boʻlmagan. Rim papasi va Konstantinopol patriarxi oʻrtasidagi ziddiyat XI asr oʻrtalarigacha davom etgan. Mas. 858-yilda tan olinmagan papa Nikolay I va Konstantinopol patriarxi Fotiylar Bolgariya xristianlarini boʻysundirish masalasida bir birlarini anafema qilishgan. 1054-yilda Janubiy Italiya yuridiksiyasi masalasida papa Lev IX va Konstantinopol patriarxi Mixail Kerulariylar bir-birlarini ayblashadi. Papa oʻz legatini patriarx oldiga yuboradi va Avliyo Sofiya ibodatxonasida ibodat paytida altarga kelib, uning cherkovdan chetlashtirilganligini e’lon qiladi. Patriarx ham zudlik bilan sobor chaqirib, unda papaga anafema yuboradi. Har ikki tomonning anafemalari 1965-yildagina bekor qilingan. Cherkov ikkiga boʻlingandan keyin vizantiyaliklar qadim madaniyat va an’analarda Rimning davomchisi, Gʻarbiy yevropaliklarni esa varvarlarning avlodlari sifatida koʻrsatishgan. 1204-yilda salbchilar tomonidan Konstantinopolning egallanishi ikki cherkov oʻrtasidagi dushmanlikning yaqqol koʻrinishi boʻlib qolgan.
Cherkov doktori, cherkov oʻqituvchisi – oʻrta asrlarda va keyinroq papa tomonidan cherkov oldidagi alohida xizmatlari uchun beriladigan unvon. Mas. 1295-yilda Grigoriy I Buyuk, Amvrosiy Mediolanskiy, Avgustin va Iyeronimlar Ch.D. unvonini olishgan.