Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari. Abbatlik

Novella – yangi qonunlar. “Fuqaro huquqlari toʻplami” tarkibidan biri. Asosan Yustinian davrida sodir boʻlgan huquqshunoslik masalalari aks yetgan.
“Novellino” – 1281-yildan oldin tuzilgan italyan tilidagi yuz novelladan iborat toʻplam. Uning dastlabki nashri 1525-yilda Bolonyada “Yuz qadimgi novella” nomi bilan nashrdan chiqqan.
Novisiat – rohiblik ordenlarining a’zolari boʻlgan rohiblikka dastlabki tayyorlov instituti. Rohiblikka qabul qilinganga qadar oʻqish davri boʻlgan. Novisiy (tinglovchi) dunyoviy kishilarnikidan farq qiluvchi ordenning alohida kiyimini kiygan, orden nizomiga rioya qilgan va boshliqqa soʻzsiz boʻysungan va garchi bu sotqinlik sifatida baholansada, istalgan vaqtda dunyoviy turmush tarziga qaytgan. N.da oʻqish odatda bir yil boʻlib, oʻshandan soʻng sochi olinib, rohiblik kiyimini kiygandan keyin toʻla huquqli rohibga aylangan.
Nunsiy (lot.xabarchi) – odatda katolik dini keng tarqalgan mamlakatga yuborilgan Rim papasining oliy rangadagi doimiy diplomatik vakili. Koʻpchilik katolik mamlakatlarida N. diplomatik korpus boshligʻi (duayenami–oqsoqoli) hisoblanadi.
Noʻgʻay oʻrdasi (Mangʻit yurti) – XIV asr oxiri–XV asr boshlarida Oltin Oʻrdaning parchalnishi bilan Volga va Ural oraligʻidagi hududlarda tashkil topgan davlat tuzilmasi – Mangʻit yurti. Davlat asosi Oltin Oʻrdada tumanboshi boʻlgan va 1392-yilda oʻzining mangʻit qabilasining ulugʻ beyiga aylangan Edigey tomonidan qoʻyildi. 1440-yilda Oltin Oʻrdaning sharqiy qanotidagi vassal davlat – Oʻrda-Edjen Ulusi parchalannishi bilan N.Oʻ mustaqil davlat sifatida shakllanishi nihoyasiga yetdi. Taxminan XV asr 2-yarmida mangʻit biylari va murzalarga boʻysungan koʻpchilik qabilalar umumiy “noʻgʻay” nomi bilan atala boshlagan. Mangʻit yurti boʻlsa “N.Oʻ”. yoki “Ulus-i Nuga” deb nomlangan. XVI asrda. Noʻgʻay Oʻrdasi gʻarbda Volgadan to sharqda Irtishgacha, shimolda Kamadan janubda Sirdaryogacha boʻlgan hududlarni egallagan. Oʻrda hududida 120 ga yaqin qabilalar (ellar) yashagan. Oliy hokimiyat odatda Edigey avlodidan boʻlgan biyga tegishli edi. N.Oʻ. 2 qanotga boʻlingan: oʻng qanot, Ural daryosidan gʻarbda, va chap, Ural daryosidan sharqda. Qozon xonligi Rossiya tomonidan tomonidan bosib olingandan soʻng, N.Oʻ.da moskvaparast yoʻnalish tarafdorlari va uning muxoliflari oʻrtasida oʻzaro ichki kurash boshlandi, bu esa davlatning Katta Noʻgʻay, Kichik Noʻgʻay va boshqa bir qancha Oʻrdalarga parchalanishiga olib keldi.