A. Z. Umarov Avtomobillar texnik ekspluatasiyasi

Psilomelan 
— 
МпО’МпОг'пНгО. 
Kimyoviy 
tarkibi 
o‘zgaruvchan: MnO — 60-80%, Н20 — 4—6% atrofida. Rombik 
singoniyali, ko‘pincha konsentrik zonal tuzilishdan oqiq shakllar 
yoki dendritsimon gardlari ham uchraydi. Uning rangi qora ba’zan 
qo‘ng‘ir-qora, yarim metall kabi yaltiraydi. Qattiqligi - 4-6, 
solishtirma og‘irligi 4,4-4,7; ancha m o‘rt. Bu guruhga kiradigan 
minerallar ma’danlaming oksidlanish zonalarida cho‘kish yo‘li bilan 
hosil bo‘ladi.
Glossariy
_________________________ 7-jadval.
Term in
0 ‘zbek tilidagi sharhi
Gyotit
Mineralning nomi shoir Gyote (1749-1832) sharafiga 
qo‘yilgan
Ametist
siyoh rangli kvars
Ilmenit
Nomi Uraldagi Ilmen tog‘i nomlaridan olingan
Kassiterit
Yunoncha «kassiteris» - qalayi demakdir
Gcmatit
Nomi - «gematikos»; rangi qonga o‘xshash 
1
Kuprit
Mineral nomi yunoncha «kuprum» — mis so‘zidan 
kelib chiqqan
Morion
qora rangli kvars
92

---

Nazorat savollari
1
. 
Kvarsga ta’rif bering.
2. 
Tog‘ billuri, ametist va morion nima?
3. 
Kvars va xalsedonning farqi nimada?
4. 
Agat, yashma deb nimaga aytiladi?
5. 
Kupritning ahamiyati?
6
. 
Korundning qattiqligi necha?
7. 
Korundning boshqa turlari.
8
. 
Boksit nima?
9. 
Temiming oksid va gidrooksidlarini sanang.
10. 
Magnetit va gematitga ta’rif bering.
11. 
Limonit nima?
12. 
Pirolyuzitga ta’rif bering.
13. 
Kassiteritning hosil bo‘lishi.
93

---