A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Jo‘qorg‘i Kenges-Qoraqalpog‘iston Respublikasining bir palatali qonun chiqaruvchi organi nomi (parlament). Qoroqalpog‘iston Jo‘qorg‘i Kengesi hududiy saylov okruglari bo‘yicha ko‘ppartiyaviylik asosida besh yil muddatga saylanadigan 75 nafar deputatdan iborat. Jo‘qorg‘i Kenges o‘z faoliyatini bir yilda kamida bir marta chaqiriladigan sessiyalar ko‘rinishida olib boradi.
Ijtimoiy huquqlar-inson va fuqarolarning davlatdan muayyan moddiy yordam olishlariga imkon beruvchi ijtimoiy ta’minot va ijtimoiy yordam olish huquqi, uy-joy olish huquqi, malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqi, bilim olish huquqi ilmiy-texnikaviy faoliyat erkinligi kabi huquq va erkinliklar kiradi. Insonning ijtimoiy huquqlari O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 39-42 moddalarida ta’kidlangan.
Ikki palatali parlament-umummilliy vakillik muassasalarining-parlamentning tuzilishi bo‘lib, bunda parlament odatda xar xil tarzda shakllanadigan va turli vakolatlarga ega bo‘lgan ikkita palatadan iborat bo‘ladi.
Ikki palatali parlament hozirgi vaqtda federativ davlatlarda ham, unitar davlatlarda ham mavjud. Parlamentning quyi palatasi doimo aholi tomonidan bevosita saylanadi. YUqori palata turli mamlakatlarda turli usulda shakllantiriladi. U ba’zi mamlakatlarda bevosita saylov yoki bilvosita saylov orqali shakllantirilsa, ba’zan meros bo‘yicha shakllantiriladi, yohud ularning a’zolarini davlat raxbari taynlaydi. Bir qator hollarda yuqori palata aralash usulda shakllantiriladi: a’zolarining bir qismi saylanadi, bir qismi tayinlanadi. Ba’zi mamlakatlarda quyi palatadan farqli ravishda yuqori palata uchun vakolatlar muddati belgilanmagan, ularning tarkibi qismlab yangilanadi. YUqori palata deputatligiga nomzodlarga odatda ancha jiddiy talablar (yuqoriroq yosh chegarasi va boshq.) qo‘yiladi.
2002 yil 27 yanvarda O‘zbekistonda ikki palatali parlament tizimiga o‘tish bo‘yicha umumxalq so‘rovi-referendumi o‘tkazildi. Referendumda ishtirok etgan fuqarolarning 93 % i ikki palatali parlament tizimini joriy qilishni yoqlab ovoz berdi.
2004 yil 26 dekabrda Oliy Majlisning quyi palatasi-Qonunchilik palatasi deputatligiga saylovlar, 2005 yil 17-20 yanvarda esa Oliy Majlis yuqori palatasi-Senatga saylovlar bo‘lib o‘tdi.
2005 yil 27 yanvarda O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va Oliy Majlis Senatining birinchi majlisi o‘z ishini boshladi. O‘zbekiston ikki palatali parlament tizimiga o‘tdi.