A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


Karelin quyonsuyagi (Ammodendron Karelini Fisch. et. M eu.)



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet199/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

Karelin quyonsuyagi (Ammodendron Karelini Fisch. et. M eu.)
bo‘yi 2-3 m ga yaqin kichik buta. Novdalari sariq-yashil tuk bilan qalin 
qoplangan, shoxlari qo‘ng‘ir-sariq, kul rangda, tikansimon barg 
qoldiqlari bor. Barglari ikkita bargchadan iborat, ular tuxumsimon
yashil-kul rang, tukli bo‘lib, bo‘yi 15-30 mm, eni 4 mm, uchi o ‘tkir. 
Gullari to ‘q binafsha rangda bo‘lib, yosh novdalari uchida shingilcha 
hosil qiladi. Mevasi dukkak, tuksiz, yonidan ezik, bo‘yi 18-20 mm, eni 
10 mm gacha, sariq. Markaziy Osiyoda qumliklarda tarqalgan. Qum lar 
harakatini to‘xtatish maqsadida ko‘p ekiladi.
Eyxvaid quyonsuyagi (Ammodendron Eichwaldi Ldb.) 
b o ‘yi 2 m 
gacha yetadigan buta. Shoxlari serbarg, novdalari yashil-kul rang, tuk 
bilan qalin qoplangan, barg bandining qoldiqlari bor, ulaming uzunligi 3 
sm gacha, tikansimon bo‘lib, tubida ninasimon bargchalari bor. Barglari 
toq patsimon, 2-3 ta bargchadan iborat, uchi tikanli, bandsiz, yashil-kul 
rang, tuk bilan qalin qoplangan. Gullari to ‘q binafsha rangda, y ig ‘ilib 
shingilcha hosil qiladi. Mevasi dukkak, bo‘yi 20 mm, eni 3-4 mm, 
yonidan ezik, sariq, ochilmaydi. Har ikkala choklari bo‘ylab ochiladi, 
qanotchali, urug‘lari buyraksimon. Markaziy Osiyo, Turkm aniston 
qumliklarida tarqalgan. Qumlar harakatini to‘xtatish, temir y o ‘llami 
qum bosishdan himoya qilish maqsadida ekiladi.
Bu turlardan tashqari Sibir va Q ozog‘istonda 
kumushsimon qum
akatsiyasi (Ammodendron argenteum (Pall.) O. Ktze.) 
uchraydi, u 
asosan sho‘r yerlarda o‘sishga moslashgan.


MAAKIYA (MAACKIA) TURKUMI
Bu turkumning 6 turi b o ‘lib, ulardan bittasi -
amur akatsiyasi yoki
maakiya (Maackia amurensis Rupr. et. Max.) 
MDHda tarqalgan.
Amur maakiyasi daraxt o ‘simlikdir. Uning bo‘yi 25 metrga, 
diametri 30 sm ga yetadi. Shox-shabbasi qalin, tanasi to ‘g‘ri, po‘stlog‘i 
jigarrang. Yosh novdalari va barglari tuk bilan qoplangan, keyinchalik 
tuki yo‘qoladi. Barglari toq patsimon, bo‘yi 10-30 sm bo‘lib, 
tuxumsimon, to‘q yashil, 7 ta bargchasi bor. Gullari oq, yig‘ilib kichik 
shingilcha hosil qiladi. Bu daraxt aprel-may oylarida gullaydi. Dukkagi 
sentabrda yetiladi, binafsha rangda, yassi, chiziqli, bo‘yi 4-9 sm, eni 1,5 
sm keladi.
Maakiya Uzoq Sharqda va Manjuriyada tabiiy holda o ‘sadi. MDH 
ning Yevropa qismida ekiladi. U Sankt-Peterburg, Ufa va Yekaterinburg 
shaharlarida bemalol o ‘sadi. Soyaga chidamli, tuproqqa u qadar 
talabchan emas. Yog‘ochi o ‘zakli bo‘lib, o ‘zagi to‘q jigarrang, tevaragi 
tiniq, sariq rangda. U chirimaydi, shuning uchun suv va yer osti 
inshootlari qurilishida ishlatiladi. Undan faner va mebel ishlanadi. 
M aakiya havo va tuproqning quruqligidan zararlanadi. U gullagan 
paytda juda chiroyli b o iib ko'rinadi, shu sababli ko‘kalamzor- 
lashtirishda foydalanish uchun tavsiya etiladi.

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish