9-jadval
Traktorlar va murakab mashinalarga texnik xizmat ko„rsatish davriyligi
Mashinalar nomi
O‗lchov birligi
Xizmat ko‗rsatish davriyligi
(muddati)
TXK-1
TXK-2
TXK-3
Traktor, kombayn va
murakkab qishloq
xo‗jalik mashinalari
Moto-soat
125(60)
500(240)
1000(960)
GOST20793-86 ga muvofiq amaliyotda texnik xizmat ko‗rsatish davriyligi
TXK-1 va TXK-2 uchun 10% ga TXK-3 uchun 5% gacha belgilangan davriylikdan
avval yoki keyin o‗tkazilishiga ruxsat etiladi.
Har kungi texnik xizmat (KTXK) har 10 soatdan keyin traktorning yoki
mashinaning har bir smenasida o‗tkaziladi.
Traktorlarga bahorgi-yozgi foydalanishga o‗tishdagi mavsumiy texnik xizmat
havoning turg‗un issiqlik darajasi +5
o
S dan yuqori bo‗lgan vaqtda o‗tkaziladi, kuzgi-
qishgi foydalanishga o‗tishda esa +5
o
S dan past bo‗lgan issiqlik darajasida
o‗tkaziladi.
25.3-§. Traktorlarga texnik xizmat ko„rsatish texnologiyasi
Texnik xizmat ko‗rsatish texnologiyasi traktor va mashinalarni sozligini va
ishlash qobiliyatini ta‘minlovchi jami operatsiyalar majmuidan iborat. Texnik xizmat
ko‗rsatish texnologiyasi texnologik xaritalar tarzida taqdim etiladi va ularda texnik
xizmat jarayonlari, operatsiyalari, materiallar, qurilmalar, hamda texnik talablar
ko‗rsatiladi [11, 34, 35].
Traktorlar va qishloq xo‗jalik mashinalariga texnik xizmat ko‗rsatish
texnologiyasi quyidagi tamoillarga asoslanadi.
170
1.
Mashinalarga texnik xizmat va ta‘minlash ishlari ularning texnik holatiga
ko‗ra nosozliklarini ogohlantirish uchun zarur holatida o‗tkaziladi.
2.
Mehnatning taqsimlanish va ixtisoslashtirilishi ish unumini va sifatini
yuqori darajada bo‗lishini ta‘minlaydi.
3.
Texnik xizmat ko‗rsatishning ma‘lum tartibdagi ketma-ketligi.
4.
Texnik xizmat jarayonlarini boshqarish.
Texnik xizmatlarning mazmuni
.
Texnik xizmatga- yuvish, tozalash, nazorat,
tashxis, rostlash, moylash, to‗ldirish, mahkamlash va montaj-demontash ishlari
kiradi. Har bir traktorlar yoki mashinaga ko‗rsatiladigan texnik xizmat mazmuni,
bajariladigan ishlar ularning ―Texnik tavsifnomasi va foydalanish bo‗yicha yo‗l-
yo‗riqlar‖ to‗plami (kitobi)da keltiriladi. Texnik xizmat qoyidalari shunday
tuzilganki, ularning avval o‗tkaziladigan raqamli texnik xizmat tarkibiga kiradi.
Tavsiya etilgan texnik xizmatlar mohiyatini qarab chiqamiz.
Traktorni chiniqtirishda texnik xizmat
.
Traktorni chiniqtirishga tayorlashda
quyidagi operatsiyalar bajariladi: traktor ko‗rib chiqiladi, chang va iflosliklardan
tozalanadi; konservatsiyalash moylaridan tozalanadi: akkumulyator ko‗rib chiqiladi
va ishga tayorlanadi; tarkibiy qismlarda moylar sathi tekshiriladi, zarur bo‗lganda
quyiladi; tarkibiy qismlar moylash apparati yordamida moylanadi; rezbali
bog‗lanishlar tekshiriladi, zarur bo‗lsa tortiladi (ma‘kamlanadi); tasmalar (generator,
ventilyator, kompressor harakat uzatmalarining) tarangligi tekshiriladi, zarur bo‗lsa
rostlanadi; boshqarish mexanizmlari, zanjirlar tarangligi, shinalardagi bosim
tekshiriladi va rostlanadi; dvigatelning sovitish tizimi va ta‘minlash tizimi muvofiq
ravishda sovitish suyuqligi va dizel yonilg‗isi bilan to‗ldiriladi; dvigatel shovqini
eshitib ko‗riladi; nazorat priborlari ko‗rsatishlarining me‘yordaligi tekshiriladi.
Traktorni chiniqtirishda quyidagi operatsiyalar bajariladi: traktor chang va
iflosliklardan tozalanadi; tashqi kuzatish orqali yoqilg‗i, moy, elektr oqimi bor-
yo‗qligi tekshiriladi, bor bo‗lsa oqimni to‗xtatish chorasi ko‗riladi; dvigatel karteri
tagligidagi moy sathi, radiatordagi sovutish suyuqligi tekshiriladi, zarur bo‗lsa
to‗ldiriladi; dvigatelning, boshqarish rulining, yoritish va signal jihozlarining, oyna
tozalagich va to‗xtatkichlarning ish qobiliyati tekshiriladi; uch smenadan so‗ng
ventilyator va generator tasmalarining tarangligi rostlanadi; traktor ko‗rib chiqiladi va
tozalanadi;
CHiniqtirish tugagandan so‗ng, quyidagilar tekshiriladi va zarur bo‗lganda
rostlanadi: tasmalar tarangligi, shinalardagi bosim, dizelning klapanlari va
―koromislo‖ orasidagi, mufta bog‗lanishidagi, tuzatgich va boshqarish
mexanizmidagi tirqishlar rostlanadi; havo tozalagichlarga texnik xizmat o‗tkaziladi;
akkumulyator batareyasi tekshiriladi, zarur bo‗lsa uni sirti, klemmalari tozalanadi
171
distirlangan suv quyiladi; dag‗al yonilg‗i tozalash filptridan chiqindilar orqa ko‗prik
to‗xtatgich bo‗limlaridagi moy, havoli ballonlardagi kondensatlar olib tashlanadi;
markazdan qochma moy tozalash filtri tozalanadi; gidravlik tizimning filtrlari ham
tozalanadi; traktorning tarkibiy qismlar moylash jadvaliga muvofiq moylanadi; dizel
va uning tarkibiy qismlarida, transmissiyada (moy tozalash filtri bo‗lmagan holda);
dvigatel moylash tizimi dizel ishlamagan holatda yuviladi; traktorning tarkibiy
qismlari ishlash jarayonida ko‗rish va eshitish orqali tekshiriladi. Aniqlangan va
topilgan nosozliklar tuzatilishi lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |