A burxanov, O. Sattorqulov, G‗. Berdiyev, D. Eshpulatov mintaqaviy iqtisodiyot darslik

 
Mavzuga oid qisqacha xulosalar 
1. Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish tahlili va prognozlash - mintaqaviy 
rivojlanishni boshqarish bo‗yicha ishlarning boshlang‗ich nuqtasi. Oddiy 
prognoz asosida mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish maqsadlari 
belgilab olindi, mintaqaviy iqtisodiy kompleksni rivojlantirish bo‗yicha 
dasturiy chora-tadbirlar va ustuvorliklar belgilab olindi.
2. Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning eng muhim ko‗rsatkichlari 
iqtisodiyotning dinamikasi, tuzilishi va samaradorligi, moliyaviy holati, pul 
muomalasi, tovar va qimmatbaho qog‗ozlar bozori, narxlarning o‗zgarishi, 
ish bilan bandligi, aholining turmush darajasi, tashqi iqtisodiy aloqalar va 
boshqalarni tavsiflovchi ko‗rsatkichlar hisoblanadi.
3. Mintaqada rejalashtirish obyekti o‗z hududida joylashgan sanoat 
kompleksidir va rejalashtirish maqsadi ishlab chiqarish ehtiyojlariga va 
ijtimoiy masalalarni hal etishga asoslangan holda ularning samarali va 
mutanosib rivojlanishini ta‘minlashdan iborat.
4. Mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini aniqlash uchun 
iqtisodiyotning asosiy va an‘anaviy usullaridan biri bu hududlarning tahlil 
qilishdir.
5. Ijtimoiy-iqtisodiy tahlil jarayonida mintaqaning tabiiy-resurs 
potentsiali har tomonlama baholanadi, bu mintaqa iqtisodiyoti rivojlanish 
darajasiga, mintaqaning mavjud resurs salohiyatiga ixtisoslashganligini 
yoki mos kelmasligini baholash uchun amalga oshiriladi. 

---

357
6. Mintaqaviy iqtisodiy rivojlanishning manba va demografik shart-
sharoitlarini tahlil qilish jarayonida mineral xom ashyo, yoqilg‗i-
energetika, mintaqaning yer, suv va o‗rmon resurslarini inventarizatsiya 
qilish amalga oshiriladi
 
 
Nazorat savollari 
1. Mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini prognozlashning 
mohiyati nimada?
2. Mintaqaning prognoz hujjatlarining tarkibi nimalardan iborat?
3. Mintaqaning keng qamrovli iqtisodiy prognozining xususiyatlarini 
tushuntirib bering?
4. Kompleks prognozlash vositalari nimadan iborat?
5. Iqtisodiy obyektlar dinamikasini prognoz qilishda asosiy 
metodologik yondashuvlar nimalardan iborat?
6. Bozor munosabatlari sharoitida hududiy iqtisodiyotga davlat qaysi 
vositalar orqali ta‘sir ko‗rsatadi?
7. Ishlab chiqarish kuchlarini rivojlantirish va taqsimlashning umumiy 
sxemasining tuzilishining asosiy elementlarini ko‗rsatib bering?
8. Hududni rejalashtirishning tarkibi va tuzilishi nimalarni o‗z ichiga 
oladi?
9. Strategik rejaning o‗ziga xos xususiyatlarini va uning asosiy 
xususiyatlarini aniqlang.
10. Strategik rejani ishlab chiqishning qanday bosqichlari mavjud?
 
11. Mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi kontseptsiyasini aytib 
bering?. 
12. Mintaqaviy hokimiyat organlari qanday usullar yordamida o‗z 
mintaqalarini 
ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirish 
dasturlarini 
ishlab 
chiqmoqdalar? 

---

358