A ashirov, sh. Atadjanov



Download 4,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/142
Sana14.06.2022
Hajmi4,1 Mb.
#671921
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   142
Bog'liq
Ashirov A. Etnologiya

' Лурье С. В.
И с т о р и ч е с к а я этн о л о ги я . У ч еб н ое п о со б и е д л я вузов.
- М.: А спект П ресс, 1998. — С. 5.


fanga nisbatan “etnografiya” atamasi bilan birga “etnologiya” 
termini ham qoMlaniladigan bo ‘ldi.
Shu o ‘rinda har ikki atamaning funksional chegarali va uyg'un 
tomonlari haqida to ‘xtalib o‘tish maqsadga muvofiq. 
Etnografiya
yunoncha bo'lib, “ 
etnos’'
— 
xalq, “grafiya”
- “ 
tavsiflash
degan 
m a’nolarni anglatadi. Mazkur fanning metodologik masalalariga 
bag‘ishlangan qator ishlardan ko‘rinadiki, “etnologiya” va 
“etnografiya” tushunchalarini aynan bir m a’noda qabul qilish 
ham to‘g‘ri emas. Negaki, agar 
a n ’anaviy “etnografiya” и yoki bu
etnos (etnik birlik)ga daxldor b o ‘Igan materiallarni to ‘plab,
tizimlashtirib va ularni ко ‘proq tavsiflab bersa, “etnologiya ” etnos
haqidagi barcha та ’lumotlarni nazariy-metodologik jihatdan tah­
lil, talqin qiladi va bu xususda umumiy xulosalar chiqaradi.
Demak, 
“etnologiya” 
atamasi 
“etnografiya” 
tushunchasiga nisba­
tan nafaqat kengroq tu shuncha, balki etnografiyani e tn o ­
logiyaning m a’lum bir qismi deb baholash mumkin. 0 ‘z navbatida 
shuni ham qayd etish lozimki, har bir m am lakatda m azkur 
fanning paydo bo‘lishi va nomlanishi o ‘ziga xos tarixga ega.
Yevropa m am lakatlarida etn ologiya m aktablarining
shakllanishi. 
Yuqorida ta ’kidlab o ‘tilganidek, Yevropada etnolo­
giya mustaqil fan sifatida dastlab Fransiyada “ Parij etnograflar 
jam iyati” ning tuzilishi bilan o ‘z tasdig‘ini topgan. XIX asrning 
ikkinchi yarm ida Yevropadagi boshqa yirik davlatlar singari 
Fransiya siyosiy doiralari tom onidan m ustam lakachilik siyosa- 
tining kuchayishi va m ustamlakalarni boshqarish m exanizm i- 
ning murakkablashuvi, o ‘z~o‘zidan qaram xalqlar to ‘g‘risida 
kengroq m a’lumotlarga ega bo'lish, ularning milliy xususiyatlari, 
o ‘tm ish tarixi, turm ush tarzi, madaniyati va a n ’analari haqida 
batafsilroq m a’lumotga ega bo ‘lishni talab qila boshlagan. Shu 
boisdan ham etnologiya bu davlatda 
«etnografiya»
deb yuritilgan. 
Fransiyada mazkur term in XIX asr oxirigacha ilmiy iste’mol 
doirasida bo'lgan. XX asr boshlarida fransuz tadqiqotchilari 
etnografiyaga tarixiy va nazariy materiallarni jalb etgan holda 
izlanishlar olib borishlari natijasida etnografiya etnologiyaga 
aylangan va hozirda fransuz olimlari tomonidan asosan etnologik 
tadqiqotlar olib borilmoqda.


Xalqlar to‘g‘risidagi fan — etnologiya nomi bilan shakllangan 
mainlakatlardan yana biri G erm aniya hisoblanadi. 1789-yilda 
(icrm aniyada yevropalik bo£lmagan xalqlar va ularning mada- 
niyatlarini o ‘rganuvi 
“Yolkerkunde” 
deb yuritiluvchi ilmiy mak- 
tabga asos solingan. XIX asrning 30-yillarida nemis sayyohlari va 
tadqiqotchilari tom onidan barcha xalqlar haqidagi tadqiqotlarga 
nisbatan «etnologiya» terminini qo'shib tadbiq qilish rasm bo'lgan.
XIX asrning o'rtalariga kelib esa, 

Download 4,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   142




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish