A. A. Omonov, Т. М. Qoraliyev kredit va banklar

m onetam tik 
y o ‘nalishi
vakillarining diqqat markazida asosiy masaia 
yalpi taklifni tartibga
solishga qaratiladi. Monitaristlaming fikricha, inflatsiyaga qarshi 
kurashning keynschilar tomonidan ilgari surilgan usuli mamlakatni 
inflatsiyadan qisqa muddat ichida chiqishga imkoniyat beradi, lekin 
mamlakatda yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi nomutanosiblik holati 
saqlanib qoladi. Buning natijasida, ma’lum vaqtdan keyin, mamlakatda 
inflatsiya 
jarayoni 
vujudga 
keladi. 
Monetaristik 
siyosatning 
asoschilaridan hisoblangan Milton Fridmanning fikricha - inflatsiya -
bu bevosita pul bilan bog‘liq bo‘lgan holat bo‘lib, uning kelib chiqishini 
asosiy sababi davlatning iqtisodiyotni boshqarishga nooqilona aralashuvi 
natijasida vujudga keladi. Shuning uchun davlat budjeti taqchilligini 
qo‘shimcha emissiya evaziga emas, balki mamlakatda yalpi taklif 
hajmini oshirish yo‘li bilan bartaraf etish lozimligini ta’kidlaydi.
Monitaristlar 
kreditning 
foiz 
stavkasini 
oshirish, 
budjet 
taqchilligini qisqartirish va soliq stavkalarini pasaytirishni ilgari 
suradilar. Ulaming fikricha, buning natijasida, iste’molga bo‘lgan 
ehtiyoj qisqaradi, 
investitsiya hajmi ortadi, samarasiz xo‘jalik
6.4. Inflatsiyaga qarshi siyosat
130

---

subyektlari bankrot boiadi, mamlakatda kuchli raqobat muhiti 
shakllanadi. Bular, o‘z navbatida, mamlakatda inflatsiya darajasining 
tushishiga olib keladi.
Ko‘pchilik mamlakatlar inflatsiyaga qarshi kurashda keynschilik 
va monetaristik yo‘nalishning u yoki bu jihatlarini hamoxong ravishda 
amaliyotga joriy etadi.
Bobga oid savollar
1. Inflatsiyaning iqtisodiy ma’nosi va vujudga kelish sabablari.
2. Inflatsiyaning turlari.
3. Talab va taklif inflatsiyasi.
4. Inflatsiyani keltirib chiqaruvchi omillar.
5. Inflatsiyaning ijtimoiy - iqtisodiy omillari.
6. Inflatsiya va ishsizlik o‘rtasidagi o‘zaro bogliqlik.
7. Inflatsiyaning baholami oshishi bilan qanday bogliqlik mavjud? 
Baholaming oshishi doimo ham inflatsiya mavjudligidan dalolat 
beradimi?
8. Inflatsiya jarayoni milliy iqtisodiyotga qanday ta’sir ko'rsatadi?
9. Yuqori inflatsiya sharoitida ishlab chiqarish jarayonida qanday 
holat vujudga keladi?
10. Inflatsiyaga qarshi qanday siyosat olib boriladi?