9-мавзу. Менежмент фаолиятида тадбиркорлик ва бизнесс

9-мавзу. Менежмент фаолиятида тадбиркорлик ва бизнесс

Профессор: Умаров Саидвали Саидахмедович
Бозор иқтисодиётида шароитида тадбиркорлик ва бизнес тушунчалари
Бизнесни ташкил этиш,унинг мақсади, соҳалари ва турлари
Бизнес объектлари ва субъектлари
Режа:
1.Тадбиркор тушунчаси.
Тадбиркор - бу асосан мулкдор, майда, ўрта ва йирик мулк эгасидир. Мулкдорлар синфи деганда, биринчи навбатда, тадбиркорларни тушунамиз. Тадбиркор ўз мулкидан капитал сифатида фойдаланиб, корхоналар ташкил этади, тижорат билан шуғулланади, бойликка бойлик кўшади, мамлакатнинг иктисодий кудратини оширади. Агар тижорат ижара, карз асосида олиб борилса хам бари - бир махсулот, товар унинг мулкидир. Шунинг учун хам мулкдорлар канча кўп бўлса ва уларнинг мулки канчалик йирик бўлса, мамлакат шунчалик бой ва халкининг истеъмол даражаси юкори бўлади.
Ўзбекистонда тадбиркорликнинг шаклланиш босқичлари
1.Биринчи босқич – вужудга келиш даври бўлиб, 19 аср 3 чи чоракидан 1917 йилгача давом қилган.
2. Иккинчи босқич -турғунлик даври 1918-1985 йилларни ўз ичига олади.
3.Учунчи босқич-жонланиш даври 1985-1991 йилларни ўз ичига олади.
4. Тўртинчи босқич -тикланиш даври 1992-2005 йилларни ўз ичига олади.
5. Бешинчи босқич- баркамоллик даври 2005-кейинги йилларни ўз ичига олади.
ТАДБИРКОРЛИКНИНГ АСОСИЙ ТАМОЙИЛЛАРИ ВА ҚОИДАЛАРИ
1. Мулк сохиби бўлиши.
2. Ўз харажатларини қоплаш ва фойда билан иш юритиш.
3. Тадбиркорлик эркинлиги.
4. Иқтисодий маьсулият
5. Иқтисодий таваккалчилик.
6. Қонун-қоидаларга риоя қилиш.
7. Иқтисодий рақобат курашида қатнашиш.
8. Тадбиркорликда бизнес сирини асраш.
9. Халоллик билан иш юритиш.
10. Нуфуз (имиж)га эга бўлиш ва бошқалар.
ТАДБИРКОРЛИК ВА БИЗНЕС ФОЙДАЛАРНИНГ ФАРКИ
Тадбиркор фойдаси ўз хусусияти билан умумий бизнес фойдадан фарқли равишда иккита элементдан ташкил топади: